Milatović je istakao da je, u trenutku kada se Evropa suočava sa nekim od najsloženijih izazova, suština Brdo – Brioni procesa “da nas okupi, izgradi povjerenje i prevaziđe razlike”.
“Ovo je savršena prilika da ponovim da je Crna Gora potpuno posvećena regionalnoj saradnji. Naši odnosi sa susjedima nisu alternativa evropskoj integraciji – oni su njen prirodan dodatak. Jačanjem veza, unapređivanjem inicijativa i zajedničkim radom sa partnerima, učvršćujemo i naš evropski put i našu regionalnu stabilnost. I u tom kontekstu želim da naglasim jedno važno pitanje: želim da pozovem sve za ovim stolom da prestanemo sa politikama kojima se državljani zemalja regiona proglašavaju personama non grata. Iako imamo različita gledišta o određenim političkim pitanjima, to nije put ka jačanju regionalne saradnje i bespotrebno opterećuje dijalog”, poručio je Milatović.
On je podsjetio da je na posljednjem Samitu Evropske političke zajednice u Kopenhagenu poslao snažnu poruku liderima EU da proširenje nije poklon – već strateška investicija u mir, stabilnost i prosperitet evropskog kontinenta.
“I želim da nas sve podsjetim da je Evropska unija i nastala na ovim osnovama. Sedamdesetih i osamdesetih godina, zemlje Južne Evrope uključujući Grčku, Španiju i Portugal pridružile su se Evropskoj zajednici ubrzo nakon izlaska iz decenija autoritarnog režima. Nijedna od njih nije bila u potpunosti spremna po tadašnjim ali ni današnjim standardima. Njihov ulazak bio je politička odluka i investicija u stabilniju i prosperitetniju budućnost ne samo južne Evrope već cijelog evropskog kontinenta. Ista logika važila je početkom 2000-ih, kada su se zemlje Centralne i Istočne Evrope pridružile Uniji nakon prevazilaženja nasljeđa komunizma, suočavajući se sa ozbiljnim institucionalnim i ekonomskim izazovima, ali da ih je EU prihvatila, razumijevajući da će integracija ubrzati reforme i osigurati dugoročnu stabilnost i prosperitet Evrope”, rekao je Milatović.
On je kazao da danas, zemlje kandidati sa Zapadnog Balkana stoje pred istim vratima.
“Ali, baš kao i u prošlosti, EU mora gledati na naše članstvo ne kao na ustupak, već kao na investiciju – strateški izbor da se obezbijedi mir, bezbjednost i demokratska otpornost u cijeloj Evropi. Zbog toga, zemljama Zapadnog Balkana potrebna je snažna, vidljiva i trajna podrška EU, i jasna politička odluka da bismo uspješno okončali proces integracije. Takva posvećenost i liderstvo ključni su ne samo za odlučan završetak procesa, već i za jačanje regionalne stabilnosti, podsticanje ekonomskog rasta i produbljivanje veza između ovih država i Unije”, istakao je Milatović.
On je kazao da za Crnu Goru i Zapadni Balkan Plan rasta EU predstavlja priliku koju ne smijemo propustiti jer otvara vrata postepenoj integraciji u Jedinstveno tržište, pristupu finansijskim instrumentima i podsticajima za reforme koji mogu transformisati naše ekonomije.
U kontekstu daljeg jačanja regionalne saradnje, kako bi rad Brdo- Brioni Procesa bio dodatno efikasniji, Milatović je predložio učešće članova Vlada država članica Brdo-Brioni procesa koji predstvljaju resore infrastrukture i trgovine.
Takođe, predložio je da se fokus stavi na intenziviranje realizacije projekata od zajedničkog regionalnog značaja, primarno putnu i energetsku infrastrukturu.
U cilju zajedničkog odgovora na izazove u oblasti sajber bezbjednosti, Milatović je pozvao zemlje Procesa da postanu članice Regionalnog centra za sajber kapacitete na Balkanu (WB3C) u Podgorici.
Predložio je i osnivanje Savjeta za rješavanje sporova unutar Brdo-Brioni procesa, sa ciljem da “države članice pokažu političku zrelost i unutar regije rješavaju regionalne i bilateralne sporove”.
On je zatražio i ukidanje rominga između zemalja Zapadnog Balkana i Evropske unije, što bi značajno olakšalo komunikaciju, doprinijelo većoj povezanosti građana i privrede.
Preporučeno
Proces Brdo-Brioni zajednička je slovenačko-hrvatska inicijativa pokrenuta 2010. godine, osnovana radi jačanja uzajamnog povjerenja i pomoći zemljama Zapadnog Balkana na putu ka Evropskoj uniji. Članovi inicijative su i Crna Gora, Srbija, Albanija, Sjeverna Makedonija, Bosna i Hercegovina i Kosovo.
Video