Bila je voljena i zbog toga što je svakodnevne sitnice dijelila sa svojim siromašnijim prijateljicama i gotovo ih svakodnevno posjećivala u studentskom domu “Kraljica Marija”, ne znajući da provodi vrijeme u domu koji će godinama kasnije ponijeti njeno ime. Posthumno je ukazom Josipa Broza Tita proglašena narodnim herojem. Ovo je priča o Verinom kratkom životu.
Porodica Blagojević i borbena VeraVera Blagojević je rođena 16. maja 1920. godine u Beogradu. Porijeklom iz veoma ugledne porodice, od oca advokata Jovana Blagojevića i majke Ane, domaćice koja se posvetila porodici. Kada je Vera imala tri godine, porodica Blagojević donosi odluku da se preseli iz Beograda u Šabac, gdje Vera povodi svoje detinjstvo. U Šapcu završava osnovnu školu i gimnaziju i već tada, iako na prvi pogled povučena, pokazuje nevjerovatnu borbenost, a svojim intelektom se ističe u školi i društvu. Veoma vrijedna i sa puno interesovanja, Vera je redovno posjećivala Francuski dom u Šapcu i tako odlično naučila francuski jezik.
Njen otpor prema nepravdi nazirao se još pri kraju osnovne škole kada je organizovala štrajk zbog lošeg ponašanja određenih profesora prema učenicima u školi koju je pohađala.
Škola joj uvek “išla od ruke” pa je tako bila odličan učenik i najbolji đak Šabačke gimnazije, a maturski rad, koji je proglašen za najbolji u generaciji bio je inspirisan Njegoševim stihom “Na grobu će iznići cvijeće za daleko neko pokolenje”. Ovi stihovi kao da su predvidjeli njenu sudbinu.
“To je trnovit put na kojem ne cvjetaju ruže, ali je to jedini put kojim želim ići”
Paralelno sa završetkom gimnazije, Vera počinje da iskazuje veliko interesovanje za politiku. Oni koji je se sjećaju, isticali su njenu druželjubivost i blagu narav, te je već tada oko sebe okupila grupu prijatelja sa kojima je pričala o stanju u društvu.
Zajedno sa svojim tadašnjim najboljim prijateljima učlanjuje se u šabačku biblioteku “Šabačka narodna knjižnica i čitaonica”. Veoma je voljela i često čitala dela Dostojevskog, Viktor Igoa i Tolstoja, svojih omiljenih pisaca.
Uskoro Vera počinje da se kreće u krugovima “ljevičara”, a na njeno političko opredeljenje je snažan uticaj druženjem izvršila, takođe lijevo orijentisana, bliska prijateljica iz škole Stojanka, koja je jedno vrijeme čak i živela u kući Verinog oca. Među značajnim uticajima na njeno političko opredeljenje bio je i Verin učitelj Žika Popović, komunista i upravnik šabačke biblioteke.
Tako Vera u proljeće 1937. godine sa svojih 17 godina postaje ponosna članica Saveza komunističke omladine Jugoslavije – SKOJ. Dotrčala je kući da javi majici Ani srećne vijesti, ali je time nije obradovala, jer se majka brinula znajući šta sve loše može da joj donese bavljenje politikom. Govorila je da vrebaju opasnosti sa svih strana, pogotovu za slobodoumne kakva je bila Vera. Ona je toga bila potpuno svjesna ali jasno je stavlja do znanja šta želi: “To je trnovit put na kojem ne cvjetaju ruže, ali je to jedini put kojim želim ići”.
Povratak u Beograd na studije medicine
Po završetku gimnazije Vera se vraća u rodni Beograd. Protivno volji svojih roditelja, koji su smatrali da je to previše za njeno zdravlje koje je bilo krhko, 1938. godine upisuje Medicinski fakultet u Beogradu. Ni njeno angažovanje u politici ne jenjava, pa se po početku studija upisuje u “Napredni studentski pokret”.
Za razliku od druge studentarije, Vera je poticala iz imućne porodice, što joj je omogućilo da živi samostalno u iznajmljenom stanu. Ipak, njen ugodni život nije bio prepreka da se saosjeća sa manje srećnim drugaricama kojima je uvjek pokušavala da pomogne na svaki način. Pošto su joj najbolje drugarice živjele u ženskom studentskom domu “Kraljica Marija”, većinu svog slobodnog vremena je sa njima tamo i provodila. Studentkinje koje su bile komunistkinje kao i Vera, imale su pravilo da često, a posebno za vrijeme praznika, kada stignu paketi od porodica sa hranom dijele drugaricama koje su bile siromašnije i čije porodice nisu sebi mogle da priušte slanje paketa.
Prvi ženski član partije i ponovo grad Šabac
Verina politička aktivnost nastavljena je i tokom studija. Njen najveći angažman je bio u SKOJ-evskoj organizaciji na Beogradskom univerzitetu. U zimu 1940. godine zvanično je primljena u članstvo KPJ – Komunističke partije Jugoslavije.
Nakon početka rata aprila 1941. godine, Vera se pješke vraća iz Beograda u Šabac. Pri povratku, jedan od prvih angažmana od strane partije je bio da pomogne u radu i organizaciji SKOJ-a. Zbog njenog velikog zalaganja i truda vrlo brzo su se videli i rezultati pa je tako bio obnovljen rad Mesnog komiteta SKOJ-a za grad Šabac.
Njen entuzijazam i energija su bila nezaustavljivi. Neprestano je radila na edukaciji omladine i žena Šapca o značaju politike za njihovo društvo, a glavna težnja joj je bila da ih uključi u političku borbu i borbu za pravo glasa, što je smatrala najvažnijim. Takođe iste godine oformljen je Okružni komitet Komunističke partije Jugoslavije za okrug Podrinje čiji Vera postaje jedini ženski član, a istovremeno i sekretar omladinskog ogranka komiteta.
Osim političkog angažovanja, mršava djevojka, plave kose i nejakog zdravlja, bez trunke straha učestvovala je i u borbama. Nije odustala ni kada je u borbama za Šabac 1941. godine poginuo njen najbolji drug sa fakulteta.
Zbog cjelokupnog svog zalaganja i isticanju u društvu, borbe za prava žena i članstva u zabranjenoj partiji, smetala je okupatorima. Policija Uprave grad Beograda dugo je skupljala informacije o Verinom kretanju. Iako se povukla u ilegalu, nije se smirivala, uprkos opasnosti da je protivnici otkriju. Jednom prilikom dok je na svoju odgovornost prenosila letke i sav partijski materijal u Loznicu, presreli su je i uhapsili. Međutim, kako se nikada nije predavala uspjela je, uz pomoć svojih ljudi, pripadnika Mačvansko-partizanskog odreda koji su joj organizovali bekstvo, na kraju i da pobjegne.
Krajem 1941. godine desilo se ono čega su se njeni roditelji najviše pribojavali, Vera se teško razboljela. Prilikom povlačenja Mačvansko-partizanskog odreda, bolesnike i ranjenike ostavili su u selu Tekeriš, pokraj Loznice. Među njima je bila i Vera. U toku akciji “čišćenja” mačvanskog kraja, marta 1942. godine, pronašli su i Veru, te je posle dugog i teškog mučenja predali je službi Gestapoa u Šapcu.
“Pucajte pobjeda je naša. Prkosno umiremo za slo..”
Gestapo nije imao obzira prema Verinom teškom zdravstvenom stanju. Tjerali su je i ucjenjivali da prizna i da oda sve one koji su radili za Narodnooslobodilački pokret u zamjenu za slobodu. A Vera, već izobličena od zadobijenih udaraca, samo je ćutala držeći se hrabro i ponosno, ne želeći nikada nikoga da oda. Kako nisu mogli da izvuku iz nje bilo kakvu informaciju ili saznanje, posle dugog mučenja, nemilosrdno su je osudili na smrt.
Vera Blagojević je strijeljana 18. marta 1942. godine u svojoj dvadeset drugoj godini života. Život je dala za slobodu svog narodu, ostavši dosljedna svojim uvjerenjima.
Dok je čekala svoj red podigla je ruku i rekla: “Pucajte pobjeda je naša. Prkosno umiremo za slo..” , ali je prekinuta zvukom mitraljeza.
Kobni događaj se dogodio u šumi Šicara u blizini sela Klenak, a sa njom je strijeljano još oko 70 ljudi. Vijest da im je ćerka strijeljana Verini roditelji primili su zatočeni u logoru na Banjici.
Narodni heroj Vera Blagojević
Zbog svih zasluga i zbog toga što je život hrabro dala za slobodu i otadžbinu, tadašnji predsjednik Federativne narodne Republike Jugoslavije Josip Broz Tito je svojim ukazom 7. jula 1953. godine, posthumno Veru Blagojević proglasio za narodnog heroja.
U znak sjećanja na Veru, Ženski studentski dom “Kraljice Marije” u kome je provodila svoje studentske dane, preimenovan je u Dom “Vera Blagojević”.
Takođe, zbog smanjenja broja studenata islamske vjeroispovesti koji su u Beograd dolazili na studije, nekadašnji Dom za muslimane u Beogradu “Osman Đikić”, promijenio je namjenu i stavljen pod upravu već postojećeg doma “Vera Blagojević”.
Preporučeno
Ova druga zgrada, smještena u neposrednoj blizini, u Dalmatinskoj ulici, danas nosi naziv “Vera Blagojević II”.