Gošća Jutarnjeg programa, dr Ivana Radović iz Instituta za transfuziju krvi Srbije očekuje da će, zahvaljujući napretku tehnologije, u budućnosti biti otkriveno još novih krvnih grupa.
Otkriće nove krvne grupe je zapravo bio prilično dugotrajni proces koji je zahtijevao veliko angažovanje francuskih stručnjaka s obzirom da je trajao oko 14 godina, navodi gošća Jutarnjeg programa.„Smatramo da je kod zdravih ljudi krvna grupa nasleđena i za života nepromenjena karakteristika na crvenim krvnim zrncima, odnosno na eritrocitima. Zašto su one značajne? Zato što kad naš imunološki sistem dođe u kontakt sa stranom krvlju, što može da se desi ili putem transfuzije ili putem trudnoće, on bukvalno prepoznaje sve one krvne grupe koje mi sami nemamo kao nešto strano i stvara antitela na njih“, objašnjava dr Ivana Radović.
Antitijela pri trudnoći ili transfuziji mogu da uzrokuju određene neželjene reakcije i čak bolesti kod fetusa. Kod pomenute Francuskinje, od tri trudnoće, druga i treća su završile intauterinom smrću ploda, što je ljekare upozorilo da antitijelo koje ona ima vjerovatno veoma klinički značajno i da je potrebno da se otkrije na koju krvnu grupu je usmjereno.
„Upravo to ispitivanje je bilo problematično, jer njeni eritrociti nisu bili kompatibilni čak ni sa braćom i sestrama. I onda su krenuli da ispituju eritrocite tzv. retkih fenotipa kojima nedostaju te krvne grupe koje su inače velike učestalosti u populaciji“, dodaje doktorka Radović.
Međutim, njena antitijela su reagovala bukvalno sa svima eritrocitima i tako se došlo do zaključka da se tim putem neće doći do rješenja, i zato su počeli da ispituju samo njena krvna zrca.
Zašto je važno ispitivanje krvnih grupa
Svi poznajemo osam standardnih krvnih grupa i većinu iznenađuje podatak da je do sada otkriveno već 48 drugih. Doktorka Ivana Radović napominje da nisu sve novootkrivene krvne grupe podjednako značajne, ali njihov značaj se prvenstveno ogleda u mogućnosti pronalaženja kompatibilne krvi za transfuziju kada je pacijentu potrebna.
„Sada kada je nova krvna grupa otkrivena, između ostalog i detaljno proučen gen koji dovodi do njene pojave, službe u transfuziji mogu da pretražuju doslovno hiljade i hiljade dobrovoljnih davalaca, da pronađu i onih nekoliko koji poseduju određene retke krvne grupe i onda se takve osobe uključuju u registre davalaca retkih krvnih grupa, baš kako bi u tom trenutku, kada takva krvna grupa zatreba, znali koga da kontaktiramo i obezbedimo“, napominje dr Radović.
Gdje se najviše javljaju rijetke krvne grupe
Krvna grupa ima veze sa etničkim porijeklom osobe, jer se određene mutacije osnovnih krvnih grupa češće javljaju u određenim populacijama, objašnjava gošća Jutarnjeg programa.
„Mi nismo toliko egzotični, ali recimo u našem radu pronalazili smo osobe veoma retkih, A krvnih grupa. Imali smo AE podgrupu. Imali smo osobu koja je ‘parabombaj’ – odnosno ta osoba na površini svog erotrocita ima jako malo H krvne grupe, koja pošto nedostaje, onemogućava da se na eritrocit nakači A krvna grupa“, dodaje doktorka.
Ova otkrića u suštini pomažu da se u rutinskom radu transfuzija krvi, ako se naiđe na osobe sa neuobičajenim nalazom, takve osobe inkorporiraju u registre.
Institut za trasfuziju krvi Srbije posjeduje svoj registar dobrovoljnih davalaca krvi sa rijetkim krvnim grupama i u slučaju potrebe pozivaju se odgovarajući davaoci.
„U suštini očekujemo da se u budućnosti otkriju i nove krvne grupe. Tehnologija napreduje i postaje sve dostupnija. S druge strane, ljudi migriraju po svetu, dolaze u bogatije zemlje koje imaju tu naprednu tehnologiju. Tako da, definitivno, očekujemo i nove“, navodi dr Ivana Radović iz Instituta za transfuziju krvi Srbije, prenosi „RTS“.
Preporučeno
Video