“Građani su pozvani da se u okviru Euromelanom kampanje odazovu besplatnim preventivnim pregledima koji će se održati 12. maja 2025. godine u 12 opština širom Crne Gore, kako u državnim, tako i u privatnim zdravstvenim ustanovama”, ističe se u saopštenju.
Klinika za dermatovenerologiju Kliničkog centra Crne Gore će, kako je saopšteno, organizovati preventivne preglede bez prethodnog zakazivanja izabranog ljekara 12. maja. Zainteresovani građani mogu dobiti više informacija pozivom radnim danima na broj telefona 020 412 450 u terminu od 11 do 14 sati.Preglede 12. maja od 13- 15 sati obavljaće prof. dr Milena Đurović, dr Nataša Vukotić Đuričanin, dr Danijela Katić, dr Snežana Vukadinović, dr Vladan Bošković, dr Marina Đaletić Peruničić, dr sc. med Mirjana Bakić i dr sc.med Ana Popović, a zbog velikog interesovanja građana, Klinika za dermatovenerologiju Kliničkog centra Crne Gore organizuje i dodatne termine za preventivne preglede mladeža koji će se obavljati bez potrebe za uputom od izabranog ljekara, i to 8, 9. i 15. maja u periodu od osam do 14 sati.
Takođe, 16. maj biće posvećen preventivnim pregledima mladeža zaposlenih u KCCG, koji će se takođe realizovati u terminu od osam do 14 sati. Riječ je o prvoj organizovanoj akciji ove vrste namijenjenoj zdravstvenim radnicima.
PORAST OBOLJELIH
Prema projekcijama Međunarodne agencije za istraživanje raka (IARC), broj novooboljelih u Evropi mogao bi se do 2050. godine povećati za gotovo 40 odsto, dostižući alarmantnih 680.000 slučajeva godišnje.
“Prema podacima Registra za rak, u Crnoj Gori se iz godine u godinu bilježi porast broja novooboljelih i umrlih od melanoma kože, saopštila je dr sci. med. Ana Popović, nacionalni koordinator Euromelanoma kampanje i izvršna direktorka Udruženja dermatovenerološke onkologije Crne Gore”, stoji u saopštenju.
Iako su stope obolijevanja i dalje niže u poređenju sa zemljama poput Australije i Novog Zelanda zabrinjavajuće je, kaže ona, što broj oboljelih raste za približno 20 odsto svakih pet godina.
“Ovaj trend se najvećim dijelom pripisuje dugogodišnjem, nekontrolisanom izlaganju UV zračenju”, navodi se u saopštenju.
Poseban problem, dodaje se, predstavlja činjenica da se kod čak 70 odsto pacijenata melanom otkrije u uznapredovaloj fazi, kada je debljina tumora veća od 1 mm, čime se značajno povećava rizik od širenja bolesti na limfne čvorove i unutrašnje organe. Osim melanoma, raste i broj oboljelih od drugih, deset puta češćih nemelanomskih tumora kože (aktinične keratoze, bazocelularni i planocelularni karcinom), čiji je nastanak takođe povezan sa izlaganjem suncu i vještačkim UV izvorima (solarijumi).
“Kako bi se ovi trendovi promijenili, neophodno je kontinuirano širenje informacija o zaštiti od sunca, posebno među djecom i mladima, kao i edukacija o ranom prepoznavanju melanoma i važnosti redovnog samopregleda kože”, ističe se u saopštenju.
Analiza podataka prikupljenih od gotovo 130.000 ispitanika iz 30 evropskih zemalja u okviru Euromelanoma programa ukazuje na zabrinjavajuće trendove: upotreba kreme za sunčanje pri namjernom izlaganju suncu smanjena je sa 82 odsto na 48 odsto, a pri boravku na otvorenom sa 66 odsto na 41 odsto.
Istovremeno, zabilježen je porast korišćenja solarijuma, sa 8 odsto na 12 odsto u posljednjih deset godina. Ovi podaci jasno ukazuju na potrebu za sveobuhvatnim i zajedničkim djelovanjem medicinske zajednice, nadležnih institucija, medija i građana, u cilju suzbijanja zabrinjavajućeg porasta malignih tumora kože.
“Ključno je podizati svijest o štetnosti prekomjernog izlaganja UV zračenju oslobađajući društvo od uvjerenja da tamna boja kože predstavlja ideal ljepote. Ako želimo da izgradimo zdraviju društvenu kulturu u budućnosti moramo danas edukovati našu djecu. Zbog toga smo kreirali besplatan edukativni materijal za nastavnike osnovnih i srednjih škola, koji su dostupni na zvaničnom veb sajtu Euromelanoma www.euromelanoma.eu/cnr-me. Moramo preduzeti sve potrebne mjere već sada, kako bismo umanjili njihov rizik u budućnosti.Važno je znati da samo jedna ozbiljna opekotina sa plikovima u djetinjstvu udvostručuje rizik od razvoja raka kože u odraslom dobu. Iskustvo pokazuje da građani danas bolje razumiju važnost zaštite kože, naročito kada su djeca u pitanju”, saopštila je Popović.
Međutim, kako je dodala, još veliki broj ljudi neadekvatno koristi preparate za zaštitu od sunca, ili ih uopšte ne koristi prilikom svakodnevnih aktivnosti na otvorenom.
ZDRAVLJE DJECE
Ove godine poseban akcenat biće na edukaciji roditelja i djece o pravilnoj zaštiti kože. Slogan kampanje nosi snažnu poruku: “Briga o zdravlju naše djece je naša odgovornost! Zaštitimo ih od negativnih uticaja UV zračenja.”
Stručnjaci podsjećaju da se djeca do tri godine ne smiju se izlagati direktnom suncu, da bi stariju djecu trebalo sklanjati sa sunca između 10 i 16 sati, te da bi pri svakom izlasku trebalo koristiti zaštitne kreme sa visokim faktorom, nositi šešire, naočare i odgovarajuću odjeću.
Za potrebe ovogodišnje kampanje snimljen je promotivni video spot koji nosi snažnu društvenu poruku i poziva na odgovorno ponašanje u zaštiti zdravlja kože djece, navela je Popović. Video je izrađen u skladu sa visokim etičkim standardima i uz saglasnost roditelja za uključivanje djece u video materijal.
“Koža pamti sve, posebno u ranom životnom dobu. Zato su prevencija i redovni pregledi ključni. Svaka osoba bi trebala bar jednom godišnje obaviti pregled kože kod dermatologa, a samopreglede raditi jednom mjesečno”, poručila je Popović.
Iz Euromelanoma centrale u Briselu obavještavaju da će, povodom obilježavanja 25. godišnjice, Euromelanoma kampanja organizovati panevropsku javnu obrazovnu inicijativu, koja će uključivati štampane i digitalne postere, aktivnosti na društvenim mrežama, informativne flajere, video sadržaje i edukativne materijale.
“Uprkos kontinuiranim edukativnim naporima i preventivnim aktivnostima, broj novooboljelih od melanoma iz godine u godinu bilježi porast, a posebno zabrinjava rastuća incidencija među mlađom populacijom. Ovi podaci dodatno naglašavaju značaj pravovremene dijagnoze i kontinuirane javnozdravstvene edukacije”, navodi Popović.
EDUKACIJE, INFORMATIVNI MATERIJALI…
Dermatolozi u Crnoj Gori, u okviru Euromelanoma kampanje, već dugi niz godina posvećeno sprovode aktivnosti usmjerene ka unapređenju svijesti građana o važnosti samopregleda, fotoprotekcije i blagovremenog obraćanja ljekaru. Mjesec maj predstavlja ključni period u realizaciji ovih aktivnosti, koje se sprovode u saradnji sa zdravstvenim ustanovama, medijima i zajednicom.
U okviru ovogodišnje Euromelanoma kampanje planirano je: sprovođenje edukativnih aktivnosti u osnovnim i srednjim školama, distribuciju informativnih materijala i organizaciju besplatnih dermatoloških pregleda za građane.
“Da bismo dosegnuli što veći broj građana, aktivni smo na društvenim mrežama poput Instagrama, Facebook-a, LinkedIn-a i X-a pod imenom “Montenegro Euromelanoma” i “Udruženja dermatološke onkologije Crne Gore”, navodi se u saopštenju.
Takođe, bilbordi s sloganom ovogodišnje kampanje “Briga o zdravlju djece je naša odgovornost. Zaštitimo ih od negativnih uticaja UV zračenja“ postavljeni su na prometnim lokacijama u više opština u Crnoj Gori, a građanima je na raspolaganju prevedeni web sajt www.euromelanoma.eu/cnr-me, na kom mogu pronaći korisne informacije o prevenciji, prepoznavanju i liječenju raka kože.
PREGLEDI U 12 OPŠTINA
Tokom kampanje u Crnoj Gori biće organizovani besplatni pregledi za građane, sa posebnim fokusom na osobe koje imaju povećani rizik za razvoj melanoma i drugih oblika raka kože.
Kampanju organizuje Udruženja dermatološke onkologije Crne Gore u saradnji sa Euromelanoma Europe, Evropskom akademijom za dermato-onkologiju (EADO), uz podršku Ministarstva zdravlja Crne Gore, Kliničkog centra Crne Gore, Univerziteta Crne Gore, Ministarstva sporta i mladih i Fonda za zdravstveno osiguranje Crne Gore.
Građani su pozvani da se u okviru Euromelanom kampanje odazovu besplatnim preventivnim pregledima koji će se održati 12. maja 2025. godine u 12 opština širom Crne Gore, kako u državnim, tako i u privatnim zdravstvenim ustanovama.
Prema riječima Popović, svake godine u Crnoj Gori se evidentira oko 60 novih slučajeva melanoma, što predstavlja značajan javnozdravstveni izazov.
“Alarmantno je to što se veliki broj oboljelih javlja dermatolozima u kasnoj fazi bolesti, što dodatno naglašava potrebu za edukacijom i preventivnim mjerama. Jedan od ključnih ciljeva Euromelanom kampanje jeste težnja da se u budućnosti upotreba solarijuma u potpunosti zabrani, kao što je to već učinjeno u Australiji i Brazilu”, navodi se u saopštenju.
Pacijenti bi, ističe se, trebalo da potraže pregled ukoliko primijete nove promjene na koži ili ako dođe do promjena na postojećim mladežima, kao što su različitosti boje, nepravilnosti ivica ili promjene u obliku i veličini. Posebno osjetljive grupe su osobe svijetle puti, kose i očiju, kao i osobe s porodičnom istorijom melanoma i oni koji imaju veliki broj mladeža.
U okviru kampanje, dermatološki pregledi će biti dostupni u različitim ustanovama i gradovima širom Crne Gore:
Preporučeno
PZU “Sine Morbo,” Podgorica (kontakt telefon: 069/753 409 zvati od 14h do 16 h) – dr Jovana Boljević
Specijalna bolnica Dr MedTim, Podgorica (kontakt telefon: 069/130130) – dr Svetlana Vučeković
Dom zdravlja Danilovgrad (8h- 13h) dr Marijana Veljović Radoman
Opšta bolnica Nikšić (11h-13h) – dr Marija Perović Bijelić
Opšta bolnica Bijelo Polje (12-14h) – dr Senada Spahić
Kliničko bolnički centar Berane (10-14h) – dr Vera Babić
Opšta bolnica Pljevlja (11-13h) – dr Branko Stanić
PZU “Reichel,” Kotor (15h-17h) kontakt telefon: 032/334675) – dr Tijana Reichel
Dom zdravlja Budva (12-15h) – dr Marija Mališić Korać
Medical Centar Budva (kontakt telefon: 068/331 333) – dr Vanja Banićević
Opšta bolnica “Danilo Prvi,” Cetinje (8-12h) – dr Sanja Vujanović
Dom zdravlja Herceg Novi 17. maja (14-16h) – Prof dr.Milena Đurović, dr Danijela Katić dr Vladan Bošković, dr Marina Đaletić Peruničić , dr sc. med Ana Popović
Dom zdravlja Ulcinj 18. maja (14-16h) – Prof.dr Milena Đurović, dr Vladan Bošković, Marijana Veljović Radoman, dr sc. med. Ana Popović
Opšta bolnica “Blažo Orlandić,” Bar 20.05.2024 (11-13h) – dr Biljana Raičević, dr Sandra Jelenković
Video