Vlasti u Prištini objavile su početkom ovog mjeseca da im je Turska isporučila hiljade bespilotnih letilica „skajdeger“ i „bajraktar“, čime su odbrambeni kapaciteti Kosova znatno ojačani.
Ta je vijest, očekivano, izazvala oštre reakcije zvaničnog Beograda i predsjednika Vučića, koji je Tursku optužio da „sanja o obnovi Osmanskog carstva“.Pucanje tikve
Isporukom borbenih dronova Kosovu istovremeno je stavljena tačka i na Vučićevo savezništvo sa Erdoganom, koji je do tada bio rado viđen gost u Beogradu i koji je neposredno prije toga saradnju Srbije i Turske karakterisao kao „zlatno doba“ u međusobnim odnosima dvije zemlje.
Svega dvadesetak dana nakon zaoštravanja odnosa na relaciji Vučić – Erdogan, lakše tjelesne povrede, koje je jedan Zabjelčanin zadobio u uličnom sukobu sa grupom koju su činili trojica Azerbejdžanaca i tek jedan Turčin, izazvale su kod dijela ovdašnjih građana revolt koji je rezultirao organizovanom hajkom i lovom na Turke.
Nakon tog sukoba, za koji još nije zvanično utvrđeno ni ko ga je ni zašto inicirao, maskirana rulja, opremljena palicama i bakljama, uz rasističke povike patrolirala je podgoričkim naseljima, demolirala nepokretnu i pokretnu imovinu turskih državljana, a njima prijetila linčom.
Više stotina njih u utorak veče okupilo se ispred Vlade zahtijevajući da Turci budu prognani iz Crne Gore.
Interesi
Da je riječ o organizovanom protestu iza koga stoje strukture bliske srpskim bezbjednosnim krugovima, za sagovornika Pobjede više je nego jasno.
“Sve je to vremenski korespondiralo sa konfrontacijom Vučića sa Erdoganom usljed vojne pomoći Turske Kosovu. Ovo treba posmatrati na taj način”, navodi Vujović.
On smatra i da je riječ o planu kojim Vučić, inače sklon izazivanju krize u susjedstvu, na tursko ugrožavanje srpskih interesa na Kosovu odgovara ugrožavanjem interesa Turske u Crnoj Gori.
“Nažalost, to mnogi u crnogorskoj vlasti nijesu shvatili ili nemaju hrabrosti da se suzdrže od takvog ponašanja ili da ga jednostavno ukinu”, naglašava Vujović.
Ističe i da je riječ o „užasnom slučaju politizacije jednog nemilog događaja“.
“Ono što se dešavalo nakon ranjavanja mladića na Zabjelu je scenario zvaničnog Beograda, koji koristi određene resurse u Crnoj Gori kako bi narušio odnose Crne Gore i Turske, koji su u savremenoj istoriji uvijek bili fer i korektni”, navodi Vujović.
Da ni Turskoj nije pretjerano stalo do sopstvenih građana koji žive u Crnoj Gori ukazuje saopštenje Ministarstva unutrašnjih poslova izdato nakon prekjučerašnjeg sastanka ministra Danila Šaranovića sa turskim ambasadorom u Podgorici Barišom Kalkavanom, u kome se navodi da „Turska i Crna Gora prave jasnu razliku između onih turskih državljana koji borave u Crnoj Gori, poštuju državu Crnu Goru, Ustav i njene zakone i doprinose crnogorskom društvu od onih koji se ponašaju suprotno“.
Turski ambasador Bariš Kalkavan i ministar unutrašnjih poslova Danilo Šaranović, FOTO: MUP
Vujović objašnjava i da Turska u svemu ovom ima svoje interese i da će situaciju pokušati da iskoristi kako bi se konačno domogla svojih državljana koje već duže potražuje.
“To je jedna dimenzija gdje će oni pokušati da dođu do nekih državljana koji ovdje ne borave iz nekih kriminalnih ili lukrativnih razloga, već iz prostog razloga da izbjegnu represiju”, objašnjava Vujović.
On naglašava kako ne smijemo zanemariti činjenicu da „Turska nije demokratska zemlja, već da brutalno krši ljudska prava svojih građana“.
Imigraciona politika
Vujović ističe i kako sve ovo ne znači da Crnoj Gori nije neophodna reforma imigracione politike.
“Ne smije se nijednoj zemlji dozvoliti da ima dramatično veliko prisustvo u Crnoj Gori koje bi moglo da naruši međunacionalni i međuvjerski sklad i da vodi ka getoiziranju. To se ne odnosi samo na Tursku, već sve zemlje čiji znatan broj državljana privremeno ili trajno boravi u Crnoj Gori. Jednostavno, sve je to destabilizacija”, kaže Vujović.
Naglašava i da država ne treba da ima jednu politiku prema jednoj državi, a drugu prema nekoj drugoj, jer su državljani te zemlje druge vjere.
“Ne mogu vjera i nacija da bude kriterijum, već jednostavno, moramo imati standarde po kojima boravak stranih državljana u Crnoj Gori dozvoljavamo isključivo ako je to u interesu Crne Gore. Znači, ako nam treba određena radna snaga, dozvolimo toj radnoj snazi da dođe, jer nam je to od interesa. Međutim, ne možemo da bez ikakve kontrole liberalizujemo privremeni i trajni boravak stranaca, već da to radima u skladu sa interesima države”, zaključio je Vujović.
Ko su Turci koji borave u Crnoj Gori i zašto njihova bezbjednost Erdoganovom režimu nije važna
Turci su Crnu Goru masovno počeli da naseljavaju sredinom 2016. godine, neposredno nakon pokušaja puča u toj zemlji, kada je frakcija turske vojske bliska vjerskom vođi Fetulahu Gulenu, nekada savezniku, a potom najljućem političkom protivniku turskog predsjednika Redžepa Tajipa Erdogana, tenkovima izašla na ulice Istanbula, upala u sjedište vladajuće stranke i bombardovala zgradu parlamenta u Ankari.
U sukobima između pučista i snaga lojalnih Erdoganovom režimu koji su uslijedili ubijeno je blizu 300 osoba, oko hiljadu i po je ranjeno, a 6.000 uhapšeno.
Ilustracija, FOTO: Shutterstock
Tokom vanrednog stanja koje je tada uvedeno i koje je trajalo naredne dvije godine, zbog sumnje da su povezani sa Gulenovim pokretom, pohapšeno je i politički suđeno još desetinama hiljada ljudi. Takođe, više od sto hiljada vojnih zvaničnika, akademika i univerzitetskih profesora je otpušteno ili suspendovano.
Preporučeno
Bježeći od političkog progona mnogi Turci spas su pokušali da nađu u inostranstvu, a dio njih doselio se i u Crnu Goru.
Video