To se dogodilo nakon sastanka sa bjeloruskim predsednikom Aleksandrom Lukašenkom u Minsku. Kol je pojasnio da su odluku odobrila sva ministarstva i odjeljenja po nalogu šefa Bijele kuće, Donalda Trampa, da to učine „odmah“, prenio je portal Moskovski tajms.
Zauzvrat, Lukašenko je pristao da oslobodi 52 politička zatvorenika, a oni su 11. septembra „bezbjedno prešli litvansku granicu“, rekao je litvanski predsjednik Gitanas Nauseda. On se lično zahvalio Sjedinjenim Državama i Trampu, ali je napomenuo da je više od 1000 protivnika režima ostalo u bjeloruskim tamnicama.No man left behind! 52 prisoners safely crossed the Lithuanian border from Belarus today, leaving behind barbed wire, barred windows and constant fear. Among them, which is especially important to me, were 6 Lithuanians. I am deeply grateful to the United States and personally to… pic.twitter.com/PiYJMVL9VP
— Gitanas Nausėda (@GitanasNauseda) September 11, 2025
Među oslobođenima su bivši predsjednički kandidat na izborima 2010. godine Mikalaj Statkevič, koji je 2021. godine dobio 14 godina zatvora kao „organizator masovnih nemira“, kao i Alena Romanovskiene, šefica marketinške službe bjeloruskog sanatorijuma u Druskininkai. Prošle godine je optužena je za špijunažu i osuđena na šest godina.
Oslobođeno je 14 stranaca: šest državljana Litvanije, dva iz Letonije, Poljske i Njemačke, jedan državljanin Francuske i jedan državljanin Velike Britanije.
U junu, Lukašenko je oslobodio 16 političkih zatvorenika nakon sastanka u Minsku sa Kolom i specijalnim izaslanikom američkog predsjednika Kitom Kelogom.
Tada je oslobođen lider opozicije Sergej Tihanovski koji je 2020. godine trebalo da se kandiduje za predsjednika, ali je uhapšen, a njegova supruga Svetlana Tihanovskaja, koju opozicija i EU smatraju pravim pobjednikom izbora, iznijela je svoju kandidaturu.
Zatim su se Tramp i Lukašenko čuli telefonom 15. avgusta, prije sastanka šefa Bijele kuće sa predsjednikom Rusije Vladimirom Putinom na Aljasci.
Američki lider je tada izjavio da vodi pregovore o oslobađanju još 1300 zatvorenika. Mnogi od njih su uhapšeni tokom gušenja masovnih protesta nakon izbora 2020. godine.
U jednoj od narednih objava na društvenoj mreži Truth Social, Tramp je ponovio tu cifru i pohvalio Lukašenka, nagovijestivši da od njega očekuje odgovarajuće korake.
Bjeloruski lider je potvrdio da je razgovarano o sporazumu koji bi podrazumijevao ublažavanje sankcija u zamjenu za oslobađanje političkih zatvorenika.
Američko ministarstvo trgovine nametnulo je prva ograničenja Belaviji 8. aprila 2022. godine, zabranjujući upotrebu američkih aviona za letove u samu republiku i Rusiju zbog invazije na Ukrajinu.
Pošto je prevoznik to ignorisao, Ministarstvo SAD je naredne godine zabranilo kompanijama širom svijeta da popravljaju i na drugi način koriste američke rezervne djelove ili opremu za održavanje flote Belavia.
Istovremeno, Belavia ostaje na crnoj listi Evropske unije.
Preporučeno
Kompanija je tamo uključena nakon prisilnog slijetanja putničkog aviona Rajanera 2021. godine, kada su bjeloruske vlasti pritvorile Romana Protaševiča, urednika opozicionog telegram kanala Neksta, koji je koordinirao proteste nakon predsjedničkih izbora 2020. godine.
Video