Presuda Osnovnog suda koju je potvrdio i Viši sud da je Savjet RTCG nezakonito izabrao Borisa Raonića za generalnog direktora na konkursu 2021. godine – postala je izvršna. Članovi Savjeta RTCG nisu upoznati sa ovom presudom.
Ovim rješenjem se naređuje RTCG da u roku od 15 dana od prijema rješenja donese novu i na zakonu zasnovanu odluku o izboru generalnog direktora RTCG od prijavljenih kandidata koji ispunjavaju uslove po konkursu za imenovanje od 17. juna 2021. godine.RTCG mora postupiti kao izvršni dužnik pod prijetnjom izricanja novčane kazne u iznosu od 2.000 eura, a odgovornom licu kod izvršnog dužnika novčane kazne u iznosu od 500 eura.
“Ukoliko se u roku od 15 dana ne ispuni obaveza, donijeće se novi rok za izvršenje i izreći nova kazna u većem iznosu”, piše u presudi suda, koja upućuje da je izbor iz 2021, pa i reizbor iz 2023. bio nezakonit.
Prema Zakonu o izvršenju i obezbjeđenju, na koji se Osnovni sud u presudi poziva, rješenjem o izvršenju sud će, ako izvršni dužnik u roku ne ispuni obavezu, izreći novčanu kaznu, i to fizičkom licu i odgovornom licu u pravnom licu, odnosno, organu od 200 eura do 2.000 eura, a pravnom licu, preduzetniku i organu od 2.000 eura do 20.000 eura.
“Ako izvršni dužnik u ostavljenom roku ne ispuni obavezu, sud će, po službenoj dužnosti, sprovesti izvršenje rješenja o izrečenoj novčanoj kazni”, navodi se u Zakonu.
Bez kraja…
Ovom presudom Osnovnog suda se ne završava pravni galimatijas koji je počeo prije tri godine izborom Raonića za generalnog direktora.
Savjet je u avgustu 2021. godine imenovao Raonića, međutim, nakon tužbi Srđana Čovića i Nikole Markovića, donesene su pravosnažne presude da je on nezakonito izabran. Sudovi su utvrdili da Boris Raonić u trenutku imenovanja i konkurisanja nije ispunjavao uslove – nije imao VIII stepen stručne spreme i 10 godina radnog iskustva u tom nivou obrazovanja. On je, takođe, u trenutku imenovanja bio član Savjeta Agencije za elektronske medije, što je nezakonito. Viši sud je tada Savjetu RTCG naredio da poništi konkurs ili da izaberu jednog od kandidata sa konkursa iz 2021. godine, od onih koji ispunjavaju uslove.
Savjet 2023. godine postupa po sudskoj presudi i 1. juna ponovo bira Borisa Raonića, tvrdeći da on u tom trenutku ispunjava uslove konkursa – on te godine već nije bio član Savjeta AEM. O stepenu obrazovanja i radnom iskustvu nijesu raspravljali.
Donesene su prvostepene presude da je i reizbor nezakonit, a tim reimenovanjem se počelo baviti i Specijalno državno tužilaštvo u julu prošle godine, nakon što je Osnovno državno tužilaštvo malo nakon reizbora formiralo predmet. Krivičnu prijavu je tada podnio i Media centar. Kao i sudovi, koji sporo odlučuju u ovoj pravnoj stvari, i tužilaštvo postupa isto. Od jula prošle godine do danas dogodio se samo transfer predmeta iz SDT ponovo u ODT. Odluke tužioca još nema po prijavi da su članovi Savjeta RTCG Veselin Drljević, Filip Lazović, Naod Zorić, Predrag Miranović i Amina Murić kao javni funkcioneri odbili izvršenje pravosnažne i izvršne sudske presude i omogućili sticanje protivpravne koristi nezakonito izabranom generalnom direktoru RTCG Borisu Raoniću. Tada je podnesena i prijava protiv Raonića, advokatice RTCG Zorice Đukanović i šefa pravne službe Želimira Mićovića zbog sumnje da u njihovim radnjama ima krivičnog djela zloupotreba službenog položaja putem podstrekavanja ili nekog drugog krivičnog djela.
Nakon više od godinu istražnih radnji SDT-a i najave glavnog specijalnog tužioca Vladimira Novovića da će odluka biti donijeta uskoro, došlo je do promjene Zakona o državnim tužilaštvima, pa je predmet u junu ove godine vraćen u ODT. Iako su iz SDT-a govorili da su sve istražne radnje gotovo završene, kolege iz ODT-a još uvijek nijesu donijele odluku.
U međuvremenu, došlo je i do promjene zakona o RTCG, sa deset godina radnog iskustva kriterijum je spušten na pet godina u VIII stepenu.
Da je pravda spora i da sudovi kaskaju za događajima u realnom životu, potvrđuju i presude koje su pokazale da je odluka Savjeta iz juna 2023. godine bila nezakonita, odnosno, da je Raonić nezakonito izabran, što su pokazale presude iz oktobra i novembra ove godine. A Boris Raonić je na novom konkursu izabran ponovo u avgustu ove godine.
Ono što komplikuje pravnu situaciju je činjenica da je nakon izmjene Zakona o RTCG Boris Raonić podnio ostavku u junu ove godine, te da je izabran za vršioca dužnosti.
Savjet RTCG tada ponovo raspisuje konkurs na koji se prijavljuje devet kandidata, među njima i Raonić, koji je i izabran. Osam kandidata se zbog protesta zbog netransparentnog rada nije pojavilo na intervjuu pred Savjetom, pisali su medijskim i međunarodnim tijelima.
I zbog posljednjeg avgustovskog izbora, podnesene su krivične prijave i tužbe, čiji se rasplet, sudeći prema dosadašnjim procesima, ne može očekivati uskoro.
Na dešavanja u RTCG se ove godine osvrnula i Evropska komisija koja je upozorila da se moraju poštovati sudske presude. Takođe, ambasadorka SAD u Crnoj Gori Džudit Rajzing Rajnke je ukazala na nepoštovanje zakona i nezakonit izbor generalnog direktora.
Premijer Milojko Spajić u cijeloj ovoj sagi ne vidi ništa sporno, pa je, nakon izvještaja EK za prošlu godinu u kojoj se upozorava na nepoštovanje sudskih presuda, kazao da je inspekcija rada utvrdila da je Raonić na posljednjem konkursu u avgustu izabran zakonito. On je, takođe, ranije kazao da je Evropska komisija uticala na izmjene Zakona o RTCG da se sa deset spusti kriterijum na pet godina iskustva. Iz EU su to demantovali.
“Svi savjeti Komisije su uvaženi u Nacrtu usvojenom u Skupštini. Što se tiče uslova za izbor rukovodstva javnih emitera, to je pitanje nacionalne, a ne nadležnosti EU. Zbog toga Komisija nije bila u poziciji da komentariše ovo pitanje”, rekli su iz Delegacije EU u Crnoj Gori.
Manevar sa zakonom
Kada je riječ o izmjeni ovog člana Zakona o RTCG, dogodilo se to da je iz kabineta Milojka Spajića u Direktorat za medije Neđeljku Rudoviću stigao mejl sa predlogom da se traži pet godina za generalnog direktora. To ne bi bio problem da mejl nije došao na „papiru“ sa logom RTCG, što izaziva sumnju da je ta korekcija pisana u kabinetu Raonića a ne premijera.
Kabinet premijera je, bez obavještavanja resornog ministarstva ili radne grupe koja je dvije godine radila na setu medijskih zakona, koji su bili uslov za dobijanje IBAR-a, poslao predloge Evropskoj komisiji.
Kako su i predlog radne grupe i predlog kabineta premijera za EK bili validni, ostalo je da Skupština izglasa. Skupština je nakon višesatne rasprave usvojila predlog iz kabineta premijera, a ne predlog medijskih eksperata.
Tako je otklonjena prepreka da Boris Raonić bude kandidat na novom ovogodišnjem konkursu jer je stekao pet godina iskustva s obzirom na to da je diplomu dobio 2018. godine.
Ipak, osam kandidata u prijavi tvrdi da, s obzirom na to da je iskustvo sticao u pred sudovima dokazanom nezakonitom mandatu, on nema pet godina, već tri koje je sticao nakon diplomiranja, do imenovanja 2021.
Nakon ove hronologije koja u svega tri godine ima sedam sudskih presuda, transfere nadležnosti tužilaštava i izmjene zakona, dolazi ova posljednja sudska presuda – izvršna.
Državne institucije će morati da odluče čija je nadležnost pravna španska serija RTCG s obzirom na to da se sve presude odnose na ranije izbore, a da Raoniću teče novi mandat od avgusta.
Pitanje za pravosudni sistem je – ukoliko su raniji izbori poništeni kao nezakoniti, u kakvoj je pravnoj konstelaciji sa njima posljednji konkurs.
A menadžment RTCG je dao svoj odgovor 18. oktobra nakon sudske presude o nezakonitom izboru.
“Povodom medijskih navoda o navodnom novom nezakonitom imenovanju generalnog direktora RTCG Borisa Raonića, obavještavamo javnost da se radi o postupku i presudi koja više ne proizvodi nikakvo pravno dejstvo”, istakli su u menadžmentu javnog medijskog servisa, prenosi Portal RTCG.
Pojasnili su da je sud poništio odluku Savjeta kojom je Boris Raonić imenovan za generalnog direktora, te da je Raonić podnio ostavku na mjesto generalnog direktora. Istakli su da ova odluka suda ne proizvodi pravno dejstvo i nije na snazi još od jula 2024. godine kada je Savjet RTCG imenovao v. d. generalnog direktora RTCG.
Obrazloženje izvršne presude
U pravosnažnoj presudi od 30. aprila, na osnovu koje je donijeto rješenje o izvršenju 6. novembra, Osnovni sud je konstatovao, a Viši sud potvrdio, da osporena odluka o imenovanju Borisa Raonića ne sadrži obrazloženje koji kriterijumi su prevagnuli u njegovu korist u odnosu na ostale kandidate.
Preporučeno
“I po ocjeni ovog suda, nasuprot žalbenim navodima, odluka o imenovanju generalnog direktora tuženog od 1. juna 2023. suprotna je odredbi čl. 29 st. 1 tačka 2 Zakona o nacionalnom javnom emiteru RTCG kojom je propisano da članovi Savjeta ne mogu biti lica koja bira, imenuje ili postavlja predsjednik Crne Gore, Skupština i Vlada… Kako je Boris Raonić u momentu prijave na predmetni oglas od 17. juna 2021. godine bio član Savjeta Agencije za elektronske medije (SAEM), to isti nije mogao biti izabran na mjesto generalnog direktora RTCG, jer je za ocjenu ispunjenosti uslova oglasa relevantno stanje koje je aktuelno u momentu raspisivanja oglasa. U suprotnom bi se obesmislilo prikupljanje oglasne dokumentacije i utvrđivanje činjeničnog stanja u vezi sa tom dokumentacijom”, navedeno je, pored ostalog, u presudi koju potpisuje predsjednik Vijeća sudija Višeg suda Milorad Marotić, a kojom je potvrđena odluka Osnovnog suda.