Ministar poljoprivrede Vladimir Joković i kadrovi SNP-a namještenih da vode taj sektor bili su najsrčaniji u objašnjavanju kako je DPS i režim kroz malverzacije u toj oblasti crpio ogroman novac, te da će se novim Zakonom konačno zadati najjači udarac svim neregularnostima, privilegovanim pojedincima i mešetarima… Samo pola godine kasnije, u januaru ove godine, grupa poslanika Jokovićeve partije tražila je od Parlamenta da se Zakon, prosto suspenduje do januara 2026. godine?!
Zašto? Logično je pitanje na koje Standard iz Ministarstva poljoprivrede i šumarstva i djelova tog resora koji se bave šumama, nije dobio.U više krakova priče o malverzacijama u oblasti gazdovanja šumama očita je jedna stvar da se sve vrti oko novca, jer prema procjeni Udruženja šumarskih inženjera i tehničara četiri najveća koncesionara u CG u prošloj godini zaradila su minimum 30 miliona eura, a država šest.
Dakle, Joković i partijski ortaci koje predvodi Miloš Rajković, vd direktora Uprave za šume su prosto našli način kako da nezakonito podijeljene koncesije odrade do kraja i izvuku što više novca za partijske ili lične interese. Drugog objašnjenja nema.
Privilegovani koncesionari
Četiri najveća koncesionara su “Pelangić Trade” Bijelo Polje, “Šik Lim” Bijelo Polje, “Nikola” doo Berane i “Timberking” Rožaje. Prema infomacijama Standarda koje je potvrdio izvor upućen u temu, 99 šumskih odaljenja dodijeljen je pomenutim kompanijama i to na dvije godine iako Zakon jasno i nedvosmisleno određuje da koncesioni ugovori ne mogu trajati preko godinu. Osim toga, kompaniji “Pelangić Trade” je produžen ugovor iz 2022. godine u gazdinskoj jedinici Opasanica, Vučji potok bez konsultacija sa Vladom.
Rajković je potpisao aneks sa Pelangić Trade iako je više puta iz resora šuma naglašavano da prvi čovjek Uprave za šume u vd mandate nije potpisao nijedan aneks.
Tu tvrdnju opovrgava dokument koji posjeduje Standard.
Osim toga, Standard saznaje da se u tužilaštvima nalazi više prijava protiv Rajkovića zbog zloupotreba službenog položaja, odnosno, nezakonite prodaje državne imovine, te produžavanje koncesionih ugovora iz 2022. godine bez saglasnosti Vlade, Ministarstva finansija i Ministarstva za državnu imovinu.
Kredit Svjetske banke i Francuske razvojne agencije
Kako bi se razumjela kompletna šema treba pomenuti da je u novom i usvojenom Zakonu o šumama uređeno da koncesija u prijašnjem obliku nema, te tako da nema ni mogućnosti namještanja uslova privilegovanim koncesionarima već da će se osnovati državno preduzeće koje bi kontrolisalo sječu i distribuciju.
Naravno, tog preduzeća i dalje nema niti ima najava da će se ono formirati, a jasno je iz prethodnog zbog čega.
Ovo samo ukratko kako bi se razumjela suština, koja je “običnom” čitaocu i prosječnom građaninu Crne Gore zamagljena i komplikovana.
O tome koliko je Jokoviću, Rajkoviću ali i ostalim u Vladi CG stalo do crnogorskog evropskog puta najbolje govore i sljedeće činjenice… Donošenje novog Zakona o šumama, bio je jedan od uslova da Crna Gora dobije zajam od Svjetske banke i Francuske razvojne agencije (ADF) u vrijednosti od 80 miliona eura. Riječ je o Zajamu za razvojnu politiku – DPL (Devolopment Policy Loan) – finansijski instrument koji Svjetska banka pruža zemljama u cilju podrške sprovođenja političkih i institucionalnih reformi.
Nakon donošenja Zakona o šumama od strane Skupštine Crne Gore 31. jula 2024. i ispunjenja ostalih uslova, ministar finansija Novica Vukovic je u ime države potpisao Ugovor sa Svjetskom bankom.
Novi zakon o šumama je podrazumijevao početak promjene 1. jauara 2025, a odmah nakon tog datuma (sredinom januara), poslanici SNP-a su zatražili odlaganje primjene Zakona.
Dakle, Crna Gora pokušava da prevari međunarodne institucije tako što je dobila novac, i to ne mali, a da ne ispuni ono što je potpisala!
Ko drži CG u kolonijalnom status kada su šume u pitanju
Svi stručnjaci iz ove oblasti se slažu da bi stavljanje novog zakona van snage bio udarac za evropski put Crne Gore, urušavanje reputacije kod međunarodnih institucija, poput Svjetske banke i Francuske razvojne agencije, a posebno bi dovelo do zastoja u poglavlju 27.
Veliki je znak pitanja kako će na ovo reagovati Svjetska banka i koje zaštitne mehanizme ima kod finansijskih instrumenata kao što je DPL, a u slučaju kada država, kojoj je dodijeljen kredit za sprovođenje konkretnih reformi, krši preuzete obaveze i još gore – preduslove koji su uopšte omogućili da joj ovaj zajam bude dodijeljen.
Pomenimo i to da je Udruženje šumarskih inženjera i tehničara najvilo da će od crnogorske Skupštine tražiti formiranje Anketnog odbora za utvrđivanje činjeničnog stanja o tome ko, kako su kazali, drži Crnu Goru u kolonijalnom statusu kada su šume u pitanju.
Oni su kazali da je Crna Gora definitivno najveća kolonija u Evropi, a vjerovatno i u svijetu kad su šume u pitanju.
Četiri koncesionara zaradila 30 miliona prošle godine, država šest
“Od korišćenja 70 odsto teritorije koliko šume pokrivaju Vlada Crne Gore prošle godine prihodovala je 6,2 miliona EUR. Kad se prevede na metar kvadratni državnih šuma, Crna Gora je znači prihodovala 0,001 euro/m2!! Najbolje zaokružiti na nulu”, kaže se u saopštenju Udruženja koje potpisuje Dragoljub Marković, diplomirani inženjer šumarstva.
Ističe se da su četiri najveća koncesionara prošle godine zaradila od šuma 30 miliona EUR.
U saopštenju Markovića dodaje se da je u istom tom periodu Crna Gora uvezla 62 miliona EUR namještaja od drveta i da je prema podacima Monstata pokrivenost uvoza izvozom samo 2,4 odsto.
“Nijedna država u Evropi nema poraznije podatke od ovih podataka. Ni blizu”, upozorio je Marković.
On je ukazao da su iz Evropske Komisije (EK) napisali da je Crna Gora posebno rizična kada je u pitanju kriminal u okviru Poglavlja 27.
Navodi se da je Interpol saopštio da je trgovina drvetom četvrti po rangu rasprostranjeni kriminal u svijetu po ostvarenim vrijednostima ekoloških i ekonomskih šteta.
Preporučeno
“EK je u najnovijem izvještaju upozorila Crnu Goru da će korupciju u oblasti šumarstva mjeriti konkretnim rezultatima, izrečenim kaznama za pljačku šuma”, dodaje se u saopštenju.
Video