Kada su načelnik Direkcije za šumarstvo Ranko Kankaraš i državni sekretar u Ministarstvu šumarstva i vodoprivrede Andrija Delić, pozvali da zakon mora da se primjenjuje, a kao glavne kočničare te primjene zakona targetirali ministra Vladimira Jokovića i njegovu desnu ruku VD direktora Uprave za šume Miloša Rajkovića, ,,otkrili su se mnogi tragovi do pećine”.
Više puta je naglašeno da je glavna i suštinska promjena Zakona o šumama u tome da novi zakon ne poznaje koncesionare i dosadašnji način eksploatacije šuma, već državno preduzeće koje taj cijeli proces odrađuje i kontroliše. Tako je u Evropi, u okruženju i tako je trebalo biti kod nas, u Crnoj Gori.Međutim Rajković i Joković misle da primjenu treba odoložiti makar do januara 2026. godine “kako bi se stekli uslovi za formiranje državnog preduzeća”, čitaj – kako bi se namirili favorizovani koncesionari kojima je sam Rajković produžio ugovore aneksima za koje je tvrdio da ih nije potpisao, a Standard objavio dokument koji to dematuje.
Ovdje, takođe, treba pomenuti da je ministarstvo čak dobilo kredit od Svjetske banke i Francuske razvojne agencije da se implementira Zakon o šumama, koji je bio jedan od uslova za finansiranje od strane evropskih institucija.
KANKARAŠ: JOKOVIĆ PREBACUJE KRIVICU NA MINISTRA NOVICU VUKOVIĆA I VLADU ZA NESPROVOĐENJE ZAKONA
U razgovoru za portal Standard Kankaraš kaže da je ministar Joković u emisiji na Javnom serivisu prošlog petka tvrdio i više puta ponovio da je zakon donijet na veliku brzinu zbog novca Svjetske banke. Takođe je ministar saopštio i da državno preduzeće nije moglo biti formirano do 1. januara 2025. godine dok zakon ne stupi na snagu.
,,Da je tvrdnja da je zakon pripreman i donesen na brzinu neistinita dokazuje izjava ministra Jokovića u februaru 2023. godine (dakle, prije pune dvije godine!!). Ministar tada direktno govori o tome da će sve sprovesti i osnovati državno preduzeće još u toj 2023. godini! Dakle, apsolutno je jasno da nije bilo nikakve brzine i da to koristi samo kao izgovor da sakrije stvarne razloge zbog kojih je „prevrnuo“ ploču. Takođe, na taj način prebacuje krivicu na ministra Novicu Vukovića i Vladu za nesprovođenje Zakona”, precizira Kankaraš.
On dodaje da je ministar Joković bio u zakonskoj obavezi da osnuje preduzeće do 13. novembra 2024. godine, što dokazuje član 97 Zakona koji kaže da će privredno društvo osnovati u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu Zakona, a Zakon je stupio na snagu 13.avgusta 2024. godine.
Foto: Skrinšot
Foto: Skrinšot
Kankaraš je takođe osporio tvrdnje građanskog aktiviste i političkog savjetnika Aleksandra Dragićevića koji je rekao da državno preduzeće po novom zakonu može da uđe u šumu, siječe šta hoće i gdje hoće, pa i putem podizvođača, čak i da vrši čistu sječu ako želi. Dragićević je, takođe tvrdio da je novim zakonom ograničena maksimalna cijena drveta na licitaciji, pa je samim tim stvoren sistem za ponovno bogaćenje pojedinaca.
,,Da se radi o tri brutalne neistine potvrđuju član 36 Zakona koji zabranjuje čiste sječe šuma i doznaku stabala za sječu koja nije u skladu sa osnovom gazdovanja šumama. Kršenje ovih normi po novom Zakonu o šumama podrazumijeva kaznu zatvora po Krivičnom zakoniku. Po članu 62 Zakona propisano je da se stabla mogu sjeći samo nakon doznake u skladu sa osnovom gazdovanja šumama. A član 17 propisuje da osnovu gazdovanja šumama donosi Uprava za gazdovanje šumama i lovištima uz saglasnost Ministarstva, a ako se radi o Natura 2000 staništima i parkovima prirode i uz saglasnost Ministarstva ekologije. Jasan je zaključak da ni preduzeće niti bilo ko drugi ne može vršiti sječu bez da istu isplanira Uprava za gazdovanje šumama i ista dobije saglasnost nadležnih ministarstava”, kaže Kankaraš.
Foto: Skrinšot
Dodaje da kada je riječ o prodaji drveta ona je uređena članom 78 Zakona o šumama, koji ne poznaje pojmove ograničavanja maksimalne cijene niti bilo gdje u zakonu tome asocijativne pojmove.
,,Dalje, licitacija je pojam koji definiše Zakon o državnoj imovini. Dakle, izrečene tvrdnje Aleksandra Dragićevića, osim što su neistinite i predstavljaju elementarno nepoznavanje materije, cijenim i kao podmetanje crnogorskoj javnosti sa zlom namjerom održavanja na sceni koncesija na šume”, tvrdi Kankaraš.
Foto: Skrinšot
Foto: Skrinšot
Foto: Skrinšot
DELIĆ: RAJKOVIĆU ZASMETALO ŠTO SMO KANKARAŠ I JA ZAUZELI STAV DA JE PRVI JAVNI POZIV FAVORIZUJUĆI
Državni sekretar u Ministarstvu poljoprivrede i šumarstva Andrija Delić je u izjavi za portal Standard rekao da je VD direktoru Uprave za šume Milošu Rajkoviću zasmetalo to što je, zajedno sa kolegom Kankarašem, zauzeo stav da je prvi javni poziv favorizujući i da će nanijeti štetu ekonomiji i budžetu Crne Gore.
Analizom Javnog poziva on je ustanovio da je od ukupno 157 odeljenja koja su prodata, 99 odeljenja sa najkvalitetnijom drvnom masom je dato po početnim cijenama. Takođe, da razlika između najvećih ponuđenih cijena i cijena iz zaključenih ugovora iznosi 1,196,222,00 eura (sa posebnom naknadom ukupno oko 1,300,000,00 eura), za koji iznos je smanjen prihod budžeta.
,,Takođe jedna od neistina direktora Rajkovića je da je Uprava za šume ostvarila rekordnu prodaju i prihod za državu. Izvodom iz Poreske uprave ako uporedimo 2023. i 2024. godinu vidi se da je u 2023. godini ostvaren prihod od 13.683.119,98 miliona eura, dok je za vrijeme njegovog mandata 2024. godine ostvaren prihod od 6.283.958,12 miliona što je 45,9% procenata prihoda u odnosu na 2023.godinu. Javnim pozivom je samo rekordna količina oblovine završila u rukama određenih velikih drvoprerađivača a sve na račun nedostatka sirovine za državno preduzeće koje se trebalo osnovati”, tvrdi Delić.
On je demantovao Rajkovićeve ranije tvrdnje da on i Kankaraš vrše opstrukcije u izvršavanju jednogodišnjih ugovora.
,,Rajković teži da izmanipuliše javnost pokušavajući da prikrije suštinu tih ugovornih odnosa. On je zaključio jednogodišnje ugovore za 2024. godinu koji obuhvataju čak i 2025. godinu (dvije godine) posle usvajanja Zakona o šumama 31. jula 2024. godine gdje jasno stoji da se zakon primjenjuje od 01.01.2025. godine i da će državno preduzeće vršiti prodaju drveta, a da Uprava za šume od tog momenta gubi nadležnost u pogledu prodaje drveta u dubećem stanju. Stupanjem Zakona o šumama država bi snosila negativne kosekvence raskida ugovora izuzev ako se stave van snage”, kaže sagovornik Standarda.
Delić sublimira i kaže da se iz svega ovoga vidi jasna namjera da se zakon odloži od samog njegovog donošenja u Skupštini Crne Gore da bi se „legalizovali“ zaključeni jednogodišnji ugovori i u 2025. godini.
,,Još jedna u nizu neistina je da Rajković imao pravo da produžava ugovore na svoju inicijativu u skladu sa članom 14 osnovnog ugovora. Neistinu dokazujem na način da je Rajković jednim od aneksa ugovora u 2024. godini produžio osnovni ugovor iz 2022. godine, koji je istekao sa rokom važenja u 2023. godini. Naime, osnovni ugovor se zaključuje 05.09.2022. godine pod brojem 01-311/22 UPI-297/2 sa rokom važenja do 01.08.2023. godine. Aneks ugovora Rajković zaključuje 03.06.2024. godine, dakle 11 mjeseci nakon isteka osnovnog ugovora! Takav aneks naravno nikada nije dobio saglasnost Vlade, a neophodno je bilo jer to propisuje član 29 Zakona o državnoj imovini koji je eksplicitan u normi da Vlada raspolaže državnom imovinom. U članu 10 tog zakona je precizno dato značenje pojedinih izraza, pa se pod raspolaganjem podrazumijeva i davanje na korišćenje”, tvrdi Delić.
Preporučeno
Sve iznešeno, kaže na kraju Delić, je samo dio materijala koji postoji za nezakoniti rad odgovornih lica u Upravi za šume, a sve uočene nepravilnosti su, u skladu sa članom 254.KPZ, procesuirali nadležnim institucijama.
Video