Skupština Crne Gore, tačnije kabinet predsjednika, tražio je od Vlade da u plan Reformske agende, kojim predviđa da dobije sredstva iz Plana rasta za Zapadni Balkan, uvrsti i izmjene Ustava do decembra 2024. godine. To proizilazi iz plana Reformske agende, u koji je Pobjeda imala uvid. Vlada Crne Gore dostavila je Evropskoj komisiji plan Reformske agende, u kojem je navedeno da će do decembra 2024. godine biti izmijenjen Ustav „u skladu sa pravnom tekovinom EU“.
U reformama, koje planira Vlada, navodi se da je rok da se do decembra 2024. „izmijeni Ustav, u skladu sa pravnom tekovinom EU i evropskim standardima o nezavisnosti, odgovornosti, integritetu, nepristrasnosti i profesionalnosti sudstva i tužilaštva, uključujući adresiranje već postojećih preporuka Evropske komisije, mišljenja Venecijanske komisije i preporuka država Savjeta za borbu protiv korupcije (GRECO): konsultacije i izrada ustavnih amandmana“. Do istog datuma, navodi se, predviđeno je i usvajanje ustavnih amandmana dvotrećinskom većinom u Skupštini.Iz Evropske komisije nijesu direktno odgovorili da li su oni tražili da se izvrše izmjene Ustava do određenog datuma. Umjesto toga, kazali su da se Instrument za reformu i rast za Zapadni Balkan, sa finansijskim okvirom od šest milijardi eura, dijeli na kredite i grantove.
– Ova finansijska pomoć je od ključnog značaja za ubrzanje regionalne ekonomske integracije sa jedinstvenim tržištem Unije, za ubrzanje socio-ekonomske konvergencije Zapadnog Balkana sa EU, kao i za ubrzanje EU integracija podsticanjem reformi – navela je portparolka EK Ana Pisonero u odgovorima dostavljenim Pobjedi.
Uplate sredstava su, prema njenim riječima, povezane sa sprovođenjem socio-ekonomskih reformi i reformi koje se odnose na osnove procesa proširenja.
– Svaka zemlja Balkana trenutno priprema svoje reformske agende u kojima se navodi lista prioritetnih reformi, fokusirajući se na suštinske reforme za konvergenciju i proces integracije. Svi elementi uključeni u Reformsku agendu Crne Gore biće predmet sporazuma sa EU – zaključila je Pisonero.
Mandićeva inicijativa, kojom je tražio izmjene Ustava, problematična je i za bivšu ministarku evropskih poslova Jovanu Marović. Ona je tim povodom podsjetila ,,da je mjerilo zbog kojeg se navodno do kraja godine mijenja Ustav uslov za dobijanje IBAR-a, da Vlada očekuje IBAR u junu i da je već obavijestila EK da to mjerilo neće biti ispunjeno“.
– Zbog toga, izmjenama Ustava treba pristupiti studiozno, mijenjati ga na kraju procesa pregovora i uključiti sve neophodne izmjene – navela je Marović.
Ona smatra da ovo nije rizičan potez samo zbog potencijalnih komplikacija u procesu pregovora, već i za stabilnost političkih prilika, a posebno je, kako navodi, bespotrebno i rizično uslovljavati povlačenje EU sredstava izmjenama Ustava.
Preporučeno
– Izmjene Ustava ne treba da budu dio Reformske agende. Izmjena Ustava je komplikovana tema da bi se ovako na brzinu tome pristupilo i to na inicijativu Skupštine. Da ponovim još jednom i koliko je problematično usloviti dobijanje EU sredstava izmjenama Ustava – napisala je Marović na Tviteru.