Pobjedu Pokreta Evropa sad, mlade stranke koja je prvi put učestvovala na nedavnim parlamentarnim izborima, posmatrao je bez aktivnog učešća u kampanji, ali sa jasnim stavom šta bi mogli da budu budući koraci.

„Trebalo bi naći načina da pobjednik proba da ostvari ono što je obećao, da se vidi da li je to moguće ostvariti u crnogorskom društvu. Poznajući kako funkcioniše crnogorski budžet, to će biti jako teško i izazovno, iako iz sve snage navijam da se dogodi, jer bi bilo dobro za sve građane”, kaže Vujanović. 

Ipak, upravo u ekonomiji Vujanović vidi i najveću brigu u zemlji u kojoj su se 2020. godine desile tektonske promjene kada je DPS izgubila vlast posle tri decenije.

„Ja sam veoma zabrinut, a rekao bih i uplašen šta će biti s Crnom Gorom. Mi smo bili država koja je imala jasan pravac razvoja, bila dobar susjed svima, pouzdan partner, a sad postajemo problem regiona, prije svega u ekonomskoj sferi, ali i kroz sferu oslabljenih institucija”, kaže on.

Brine ga i pravosuđe i podsjeća na činjenicu da je veliki broj najviših nosilaca sudske i tužilačke vlasti u Crnoj Gori u svojstvu vršilaca dužnosti.

Povezani članci

Politika

Vujanović: Budućnost Crne Gore nije u sukobu Crnogoraca i Srba, nego u sukobu i Crnogoraca i Srba sa srpskim nacionalizmom

Politika

Nedović: Spajiću dati šansu da formira vladu, pravno-formalno ne mogu da vratim mandat

Politika

Održana tribina DPS na Cetinju: Pružamo ruku saradnje svima koji misle dobro Cetinju i Crnoj Gori, do zadnjeg ćemo braniti vrijednosti u koje vjerujemo

Vujanović je u politiku ušao 1993. kao član DPS-a i od tada je obavljao funkcije ministra pravde i unutrašnjih poslova, bio je predsjednik Skupštine, pet godina premijer, a deceniju i po predsjednik Crne Gore.

Posljednjih pet godina bio je u počasnom statusu bivšeg predsjednika koji nasljeđuje njegov partijski kolega Milo Đukanović poslije poraza na izborima od aktuelnog šefa države Jakova Milatovića.

Velika koalicija 

Baš kao i kada je Vujanović početkom 1990-ih ulazio u politiku, većina ključnih partijskih lidera u Crnoj Gori tek je u tridesetim godinama života.

U takvoj konkurenciji mladih, pobjednički rezultat Pokreta Evropa sad (PES) okrenut ekonomskim obećanjima, za Vujanovića je mač sa dvije oštrice.

„Oni su imali kontroverznu kampanju: s jedne strane, tvrdili su da budžet ima velike probleme i da smo nadomak bankrota, ali i da su oni spremni da za godinu dana konsoliduju finansije, povećaju plate i penzije i skrate radni dan.

„To je bilo jako privlačno i učinilo ih je pobjednikom po broju mandata, ali ih je obavezalo i da to sve izvrše.”

Ipak, već u izbornoj noći postalo je jasno da zbog stranačkih razlika, ali i ličnih animoziteta, formiranje vlade neće biti nimalo lak posao.

Zbog toga Vujanović tvrdi da bi šansu za formiranje vlade trebalo dati Milojku Spajiću, lideru PES-a, kao i da bi on trebalo da najprije razgovara sa drugoplasiranim DPS-om.

Bilo bi to svojevrsno formiranje „velike koalicije” dvije stranke, iako je PES do sada tvrdio da sa DPS-om ne želi da pregovara.

„Ja taj scenario doživljavam kao najveću šansu Crne Gore, to bi bilo najbolje za zemlju. Ali uglavnom se pričalo ko sa kim neće, a ne ko sa kim hoće”, kaže Vujanović.

Vujanović je na predsjedničkim izborima 2013. godine za nijansu nadmašio protivkandidata Miodraga Lekića

U takvoj atmosferi, crnogorski izbori donijeli su manju izlaznost birača nego ikada do sada.

„S jedne strane, to je posljedica vidljive zasićenosti izborima – ljudi su se umorili od glasanja. Ali dosta je bilo i apstinencije jer ljudi nisu vjerovali u ono za šta bi glasali – obećanja su bila takva da nisu djelovala realno, iako su zvučala kao san snova.”

Poslije izlaska na birališta u jesen 2020. godine na kojima je DPS izgubila vlast poslije tri decenije, u Crnoj Gori su se promijenile dvije vlade, održani su lokalni izbori, dva kruga glasanja za predsjednika države i vanredni parlamentarni izbori.

Turbulentni Balkan i Otvoreni Balkan

Vujanović je bio važan dio crnogorske, ali i jugoslovenske politike kroz godine u kojima se nekadašnja država mijenjala – od ratova u susjedstvu, imena Jugoslavije, do mirnog raspada Državne zajednice Srbije i Crne Gore.

„Balkan ništa nije naučio, mi smo interesantan prostor nespremnosti da se išta nauči. Pokazali smo samo da želimo da mijenjamo istoriju u našu korist, da se oni koji tumače istoriju prikažu kao žrtve, a ne agresori, a trebalo bi da iz istorije priznamo ono što ne valja i ostavimo je onima koji se njome profesionalno bave.”

Opisujući region u kome se nalazi Crna Gora, Vujanović će upotrijebiti kovanicu „turbulentni Balkan”.

Za projekat Otvoreni Balkan, čiji je proklamovani cilj ekonomsko povezivanje zemalja ovog regiona, on će reći da je slika upravo turbulentnog Balkana u kome se podjele produbljuju, a ne premošćavaju.

„Ja sam veliki protivnik Otvorenog Balkana jer on pokazuje da smo mi, u negativnom smislu, i dalje na Balkanu. Taj projekat stvara model koji nije inkluzivan – od šest zemalja, samo tri ga prihvata, pa mi gubimo vrijeme i veliki novac koji je EU opredijelila za zajedničke projekte”, govori Vujanović o projektu koji čine Srbija, Albanija i Sjeverna Makedonija, ali u njemu ne učestvuju Crna Gora, Bosna i Hercegovina i Kosovo.

Vujanović je bio predsednik Crne Gore koji je zemlju uveo u NATO i rukovao se sa generalnim sekretarom organizacije Jensom Stoltenbergom

Umesto tog projekta, Vujanović podsjeća da je Evropska unija ponudila model Zajedničkog ekonomskog tržišta kroz Berlinski proces, u kome učestvuju sve zemlje Zapadnog Balkana.

„Za mene je oduvijek bio prioritet rekonstrukcija pruge Beograd – Bar, to bi moglo da se uradi iz sredstava koje opredjeljuje Evropska unija.

„Mi se ne dogovaramo ni oko čega, dogovaramo se da se ne dogovorimo, da ne prihvatimo ono što smo potpisali.”

Ipak, odgovornost vidi i van granica regiona.

„Međunarodna zajednica često nije dovoljno prisutna, a ni jasna.

„Zapadni Balkan se nedovoljno poznaje i nema dovoljno interesovanja šta se ovdje događa – a zaslužuje i više interesovanja, i više podrške.”