To više nije Kina koju vjerujete da poznajete. Zamislite robotizovane gradove i futurističke zgrade, koje kao da su se pojavile direktno iz naučnofantastičnih filmova.
Kina već dominira globalnim izvozom, ali je njihova tehnološka igra ono od čega „padaju vilice”, prenosi Evolvita.Zemlja koja je nekada zaostajala za Zapadom u mnogim aspektima tehnologije, ekonomije i društvenog razvoja, danas važi za tehnološkog giganta, zemlju inovacija i izuzetnog ekonomskog rasta.
Od industrijalizacije do svemirskih istraživanja, Kina je prošla put od stagnacije do dominacije, a u nekim sektorima sada prednjači ispred Amerike i Evrope.
Nekada se mislilo da će Kina zauvijek zaostajati za Zapadom. Međutim, ova velika zemlja je danas sila koja ne samo da drži korak, već je u mnogim oblastima preuzela lidersku poziciju. Od naprednih željeznica do kvantnih kompjutera, Kina oblikuje budućnost svijeta brže nego što je iko mogao da zamisli.
Do kraja 20. vijeka, zapadne zemlje su imale razvijenu proizvodnju, dok je kineska industrija bila zasnovana na zastarjelim sovjetskim modelima iz 1950-ih. Njihovi proizvodi bili su poznati po niskom kvalitetu, a ekonomija je zavisila od poljoprivrede.
Danas, Kina ne samo da je postala „svjetska fabrika“, već dominira u mnogim granama industrije, uključujući elektroniku, mašinsku proizvodnju i vještačku inteligenciju.
Nekada su kineske kompanije uglavnom kopirale zapadne tehnologije i proizvodile jeftine replike poznatih brendova, dok je silicijumska dolina bila neprikosnoveni lider u razvoju informacionih tehnologija. Danas su, međutim, kompanije kao Huavei, Tensent i Alibaba, postale svjetski predvodnici u oblastima vještačke inteligencije, internet mreža i kvantnih računara.
Nedavno je kineski startap DeepSeek izazvao potres na AI tržištu, razvijajući model koji može da parira američkim gigantima poput OpenAI, ali uz znatno niže troškove i manju potrošnju računske snage, piše Gardijan.
Do početka 2000-ih, Kina je uglavnom uvozila automobile ili ih sklapala po zapadnim licencama. Danas je situacija potpuno drugačija – Kina je postala najveći proizvođač električnih vozila na svijetu, a njeni brendovi, poput BYD-a, sada konkurišu Tesli.
Globalnim finansijama nekada su dominirale zapadne banke i berze. Šangajska berza danas je jedna od najmoćnijih na svijetu, a digitalna plaćanja poput Alipay-a i WeChat Pay-a daleko su ispred zapadnih alternativa u pogledu inovacija i efikasnosti.
Kvalitet života
Nauka i istraživanje su nekada bili gotovo isključivo domen zapadnih univerziteta i instituta. Većina vrhunskih naučnih radova dolazila je iz SAD i Evrope, dok su kineski istraživači često morali da studiraju i rade u inostranstvu.
Današnja Kina ulaže milijarde dolara u istraživanja iz oblasti medicine, biotehnologije, kvantne fizike i svemirskih tehnologija, a njeni univerziteti zauzimaju visoka mjesta na globalnim rang-listama.
Mada podaci sa Vikipedije možda izgledaju kao promotivni tekst, i kvalitet života u Kini se drastično promijenio u posljednjih nekoliko decenija. Mnogi se još uvijek sjećaju uniformisanih Kineza i Kineskinja pod Mao Ce Tungom, obučenih u ista teget odijela.
Osamdesetih godina prošlog vijeka, većina kineskog stanovništva živjela je u ruralnim područjima, sa niskim prihodima i slabim pristupom zdravstvenoj zaštiti. Kina je uspjela da izvede stotine miliona ljudi iz siromaštva, izgradila moderne pametne gradove i postala lider u „održivoj urbanizaciji”.
Kina je daleko ispred ostatka svijeta kada su u pitanju pametni gradovi. Šenžen i Hangžu su primjeri kako tehnologija može da preobrazi urbane centre – saobraćaj kontrolišu algoritmi vještačke inteligencije, dronovi dostavljaju pakete, a pametna rasvjeta i zgrade koriste napredne senzore za optimizaciju potrošnje energije.
Na dnu okeana i u kosmosu
Kina ima napredni podvodni računarski centar u Lingšuiju, u provinciji Hainan, prenosi mindwired.ai.
Ova kapsula za podatke duga 18 metara, čuva više od 400 servera visokih performansi na dnu okeana i povezuje se sa klijentskim terminalima preko obalske stanice. Sa računarskom snagom koja je jednaka 30.000 vrhunskih računara za igrice, može da obradi 7.000 AI razgovora u sekundi. Sistem koristi morsku vodu za hlađenje, povećanje energetske efikasnosti i očuvanje resursa.
Osim toga, Kina planira izgradnju dubokomorskog istraživačkog objekta u Južnom kineskom moru, koji bi trebalo da bude operativan do 2030. Ova istraživačka stanica biće usidrena 2.000 metara ispod površine i omogućiće mjesec dana boravka za šestoro naučnika.
Osim što osvaja okeansko dno, Kina se vinula i u kosmos. Kineski svemirski program je nekada bio daleko iza NASA i Evropske svemirske agencije. Do prije samo dvadesetak godina, ova zemlja je tek razvijala osnovne raketne sisteme, dok su države Zapada već slale brojne misije u duboki svemir. Danas, Kina ima svoju svemirsku stanicu Tiangong, šalje sonde na Mjesec i Mars i razvija ambiciozne planove za svemirsko rudarenje.
Napravila je i supersonični avion koji može da obiđe planetu za 7 sati, bateriju na nuklearni pogon koja može da drži dron u vazduhu 50 godina bez potrebe za dopunom, humanoidne robote, prvi nuklearni reaktor na torijum umjesto uranijuma ili plutonijuma, špijunski kameru koja razaznaje milimetarske detalje na daljini od 100 kilometara…
Željeznice budućnosti
Kina je lider i u razvoju brzih vozova, a njihov MAGLEV voz, koji može da dostigne brzinu od 600 kilometara na čas, predstavlja novo tehnološko čudo. Ovaj voz lebdi iznad šina pomoću magnetne levitacije, čime se smanjuje trenje i omogućava izuzetno glatka i brza vožnja. Već sada, Kina ima najdužu mrežu brzih željeznica na svijetu, sa više od 40.000 kilometara pruga, a planira da je proširi na čak 70.000 kilometara do 2035. godine, prenosi Viator.
7G bežične mreže
Dok ostatak svijeta još uvijek implementira 5G mreže, Kina već radi na razvoju 6G, pa čak i 7G tehnologije. Očekuje se da će 6G mreže omogućiti prenose podataka brzinama koje su stotine puta brže od 5G, što će otvoriti vrata za potpuno autonomna vozila, teleportaciju podataka i dalju implementaciju vještačke inteligencije u svakodnevni život.
Naravno, ne žive svi u Kini uz pomoć najnovijih hi-tek pronalazaka. Dok su megalopolisi poput Šangaja i Šenžena tehnološki napredni, sa pametnim zgradama, autonomnim vozilima i robotizovanim servisima, u ruralnim djelovima život je i dalje tradicionalan, često bez pristupa najnovijim inovacijama. Mnogi stanovnici i dalje zavise od poljoprivrede, ručnog rada i lokalnih tržišta, što stvara snažan kontrast između urbanog i seoskog načina života.
Preporučeno
Čak i u gradovima, gdje tehnologija dominira svakodnevicom, život nije svuda isti. U Pekingu i Guangdžou, na primjer, postoje ogromni stambeni kompleksi u kojima živi i po 10.000 ljudi u jednoj zgradi. Ove građevine, često sa stotinama malih stanova, podsjećaju na prave gradove u malom – sa prodavnicama, restoranima, teretanama, pa čak i školama u okviru samih objekata. Za mnoge stanovnike, posebno migrantske radnike, ovo je jedini način da priušte život u velikim urbanim centrima, gdje su cijene nekretnina izuzetno visoke.
Video