” U određenim odredbama zakona jedinice lokalne samouprave uopšte nisu prepoznate kao potpisnici, dok ih u drugim zakon legitimiše uopšteno. To dovodi do pogrešnog tumačenja i pogrešne primjene – stoji u pripremnom tekstu koji prati inicijativu, a koji potpisuje Mišela Manojlović“, generalna sekretarka Zajednice opština.
Cilj inicijative, koju šalju ka Vladi, je da se precizno utvrdi ovlašćenje opština, čime će se Zakon o radu uskladiti sa Ustavom, potvrđenim i objavljenim međunarodnim ugovorima i sistemskim Zakonom o lokalnoj samoupravi. Oni predlažu promjene tri člana zakona.Predlažu da se u Zakonu o radu u članu koji kaže da se kolektivni ugovor primjenjuje neposredno doda i „u skladu sa posebnim zakonom“. Sada u Zakonu o radu stoji samo „neposredno“.
” Odredba o neposrednoj primjeni svih kolektivnih ugovora u koliziji je sa članom 38 tačka 29 sistemskog Zakona o lokalnoj samoupravi kojim je utvrđena nadležnost skupštine opštine da donosi odluku o zaradama lokalnih službenika i namještenika. Pravna snaga skupštinskih odluka je nedvosmislena u odnosu na kolektivne ugovore jer se crpi iz sistemskog zakona pa u ovom slučaju ne može biti neposredne primjene kolektivnog ugovora kao akta niže pravne snage”, navedeno je u obrazloženju.
Napominju da su opštine granske kolektivne ugovore za oblast uprave i pravosuđa i za stambeno-komunalnu oblast primjenjivale neposredno i bez odlaganja i tako derogirale sopstvene odluke, vršile rebalanse budžeta i dolazilo je do eskalacije problema sa finansiranjem. Stoga smatraju da je neophodno dodati upućujuću odredbu kojom će se obezbijediti primat drugog zakona ako se njime jasno prepisuje nadležnost za određivanje zarade određene kategorije zaposlenih.
Zajednica opština posebno spornim cijeni član 184 Zakona o radu i traže da se propiše nadležnost jedinica lokalne samouprave da sa reprezentativnom organizacijom sindikata potpiše granski kolektivni ugovor za privredna društva čiji je osnivač. Oni podsjećaju da je Vlada prošle godine potpisala granski kolektivni ugovor za komunalnu stambenu oblast i obavezala opštinska privredna društva na uvećanje zarada zaposlenih i do 30 odsto i tako dovela u pitanje njihov opstanak, ali i način na koji će se građanima obezbijediti komunalne usluge od vitalnog značaja za život. U postupku odlučivanja opštine nisu odlučivale niti im je dato pravo da se izjasne. Zajednica tvrdi da Vlada, ni u kom slučaju po pitanju privrednih društava čiji je osnivač opština, ne može biti potpisnik kolektivnog ugovora. Podsjećaju da su se ovim povodom obratili Ustavnim sudom.
Preporučeno
” Očekujemo da vaše ministarstvo podrži ovu inicijativu i otkloni svaku nejasnoću po pitanju kolektivnog ugovaranja. Time će se omogućiti opštinama da pregovaraju o zaradama i drugim primanjima zaposlenih u sistemu lokalne samouprave u skladu sa sopstvenim i budžetskim mogućnostima svojih privrednih društava, koje su vrlo različite od opštine do opštine, a u velikom broju slučajeva i upitne”, zaključuje se u inicijativi.