Ovakva odluka rezultat je nepoštovanja zakona i neispunjavanja obaveza iz Programa pristupanja EU, što, kako ističu iz EU, predstavlja ozbiljan korak unazad u procesu evropskih integracija.

Evropska komisija, u komunikaciji sa crnogorskim vlastima u okviru Poglavlja 27 – koje se odnosi na zaštitu životne sredine – ocjenjuje da je šumski ekokriminal trenutno najveća prijetnja po prirodne vrijednosti Crne Gore. Isto je nedavno potvrdio i ministar ekologije Damjan Ćulafić, koji je upozorio na sve veće bespravne aktivnosti u crnogorskim šumama.

“Crna Gora je posebno rizična kada je riječ o ispunjavanju pristupnih mjerila u oblasti sprečavanja nelegalnih radnji u šumskom sektoru,” navodi EK. Ovo predstavlja ozbiljan udarac za sektor koji je, prema ranijim najavama vlasti, trebalo da bude reformisan i modernizovan.

Umjesto toga, situacija na terenu govori suprotno. Zakon o šumama se ne sprovodi, čime je, prema pravnim tumačenjima, direktno narušeno Ustavom zagarantovano pravo vlasnika privatnih šuma na korišćenje svoje imovine. Rezultat je potpuna blokada gazdovanja šumama, i državnim i privatnim, što je izazvalo i talas protesta širom zemlje – uključujući blokade saobraćajnica.

Finansijski pokazatelji dodatno potvrđuju ozbiljnost problema. Budžetski prihod od šuma u 2024. godini iznosio je svega 6,2 miliona eura, što je gotovo duplo manje u odnosu na 2022. godinu, kada je prihod bio 13,2 miliona, pod vladom Dritana Abazovića. Uz to, prošle godine su mali drvoprerađivači organizovali štrajk i blokade puteva, optužujući vlast za namještanje tendera u sektoru.

Povezani članci

Politika

JOKOVIĆEVA BORBA NA DVA FRONTA: Kako zadržati partiju i privilegije u resoru kojim rukovodi

Ekonomija

STANDARD SAZNAJE: Svjetska banka od Jokovića tražila „time line“ za primjenu Zakona o šumama, Rajkoviću milije koncesije od Brisela

Društvo

VOJINOVIĆ ZA STANDARD: Odlaganje primjene Zakona o šumama bi uvećalo uništavanje šuma i znatno usporilo evropski put CG 

Stanje na terenu dodatno potvrđuju i lokalni izvori. Prema podacima građanskih aktivista iz Plava, na prostoru te opštine nalazi se više od 100.000 kubika suvih šuma, na površini od skoro 1.000 hektara – što ukazuje na potpuni izostanak gazdovanja i održavanja.

Slučaj takozvane reforme šumarstva, koja je trebala biti sprovedena uz podršku Svjetske banke, takođe ostaje nerazjašnjen. Iako je Crna Gora uzela stotine miliona eura zajma, reforme gotovo da nije bilo – što dodatno baca sumnju na efikasnost i transparentnost trenutne vlasti.

U normalnim okolnostima, ocjenjuju analitičari, ovakav kolaps institucija bio bi dovoljan razlog za ostavke i ozbiljnu istragu protiv odgovornih. U Crnoj Gori, međutim, sektor šumarstva ostaje bez evropske podrške, a građani – bez odgovora.