Ova odluka Vrhovnog suda o žalbi na osnovna prava objavljena je 5.novembra 2024. Radi se o odluci koja se odnosi na sudski postupak vezan za trgovinu drogom.
“Protiv ove odluke upućena je (blagovremena) pritužba o osnovnim pravima optuženog M*, koja suštinski prigovara da je Apelacioni sud pretpostavke o snažnoj sumnji na krivično djelo zasnivao prvenstveno na procesnim rezultatima koji podliježu zabrani dokaza. Ova zabrana dokazivanja proizilazi iz postojanja zahtjeva člana 55d paragraf 7 EU-JZG i njihovog kršenja od strane austrijskog javnog tužilaštva jer je „obaviješteno o infiltraciji u SKY CEE chat logove pomoću federalnih trojanaca”, navodi se, između ostalog, u pomenutoj odluci.Sud dalje navodi da “se ne može izvršiti korištenje komunikacijskih podataka u austrijskom krivičnom postupku koji su pribavljeni putem mjere nadzora naređenog u inostranstvu”.
“U principu, u nedostatku relevantnih odredbi prava EU, isključivo je na nacionalnom zakonodavcu da utvrdi prihvatljivost upotrebe i ocjenu dokaza pribavljenih kršenjem prava EU, uzimajući u obzir zahtjeve osnovnih prava za pravičnost postupak o “provođenju prava Unije” u smislu člana 51 stav 1 GRC kada se primjenjuju nacionalni propisi izdati u provedbi direktive EU”, dio je odluke suda.
U dokumentu, koji je javno objavljen, ističe se da “osporena odluka ne sadrži nikakve činjenične pretpostavke u vezi sa postupkom stranih istražnih organa prilikom pribavljanja komunikacijskih podataka koji se ovdje koriste kao dokaz (up. BS 6 f)”.
“Odluke viših sudova koje se citiraju u ovom kontekstu uglavnom se ne tiču upotrebe mobilnih telefona koji su opremljeni tehnologijom šifriranja “SKY-ECC” o kojoj je ovdje riječ, niti sadrže bilo kakve komentare o metodi praćenja”. stav je suda.
U Holandiji sud zbog neprihvatanja dokaza iz SkY EC aplikacije preinačio presudu u oslobađajuću
Podsjećamo, ovo nije prva odluka sudova evropskih država, u kojoj su dokazi prikupljeni putem SKY ECC aplikacije odbačeni.
Krajem prošle godine sud u Holandiji je u oslobađajuću presudu preinačaio odluku u slučaju vezanom za šverc droge pod nazivom “Pharmaceutica”. Predmet se odnosio na međunarodni šverc kokaina iz Kolumbije u luke Antverpen i Roterdam.
Nakon prvostepene presude u kom je muškarac B. A. iz Temsea bio osuđen na devet godina zatvora, nakon žalbe advokata Apelacioni sud te zemlje je zbog neprihvatanja dokaza iz SKY ECC aplikacije preinačio u oslobađajuću, jer nije postojala cijelog Sky ECC spisa.
Evropski sud odbacio korišćenje dokaza iz SKY ECC aplikacije
Takođe, Evropski sud pravde odbacio je korišćenje kao dokaza u krivičnim sudskim postupcima “nezakonito dobijenih razgovora sa šifrovanih mreža Encrochat i SKY.
U odluci suda se navodi da bi on jedino mogao da se koristi kada se prvo ispoštuje domaći zakon, zakon države u kojoj se sudi i pod uslovom da je ta zemlja obavještena o preduzimanju mjera kojima se poruke presreću u odnosu na njene građane.
Odluka je uslijedila nakon zahjteva suda u Berlinu koji se Evropskom sudu pravde obratio da pojasni kako treba da postupa sa razgovorima Encrochat i SKY šifrovanih mreža.
Evropski sud pravde razjasnio je uslove predviđene direktivom koja se odnosi na Evropski nalog za krivične istrage u vezi sa prenosom i upotrebom dokaza..
Konkretno, u presudi podnetoj 30. aprila 2024. u vezi sa predmetom C-670/22 (ECLI:EU:C:2024:372) je pojašnjeno da evropski nalog za istragu koji ima za cilj da dobije prenos dokaza koje je već prikupila druga država članica može, pod određenim uslovima donosi javni tužilac. Njegovo izdavanje ne zahtjeva poštovanje uslova koji se primenjuju na prikupljanje dokaza u državi izdavanja.
Međutim, mora postojati mogućnost naknadnog sudskog preispitivanja poštovanja osnovnih prava subjekata podataka. Štaviše, mjera presretanja koju je sprovela država članica na teritoriji druge države članice mora biti odmah obavještena toj državi. Sudija mora, pod određenim uslovima, isključiti prikupljene dokaze ako lice o kome je riječ nije u mogućnosti da izvrši svoja zapažanja o njima.
U presudi se takođe precizira da se „mjera povezana sa infiltracijom terminalne opreme, koja ima za cilj da izvuče podatke koji se odnose na saobraćaj, lokaciju i komunikacije komunikacijskog servisa zasnovanog na Internetu, mora biti obavještena država članica u kojoj se pronađe presretnuto osoba (u ovom slučaju Njemačka). Nadležni organ te države članice tada ima ovlašćenje da ukaže da se takvo presretanje telekomunikacija ne može izvršiti ili da se mora prekinuti ako se ne može odobriti u sličnom domaćem slučaju. Ove obaveze i ovlašćenja imaju za cilj ne samo da obezbjde poštovanje suvereniteta države članice o kojoj je obaveštena, već i da zaštite prava subjekata podataka. U kontekstu krivičnog postupka koji je pokrenut protiv lica osumnjičenog za krivična djela, sudija mora isključiti dokaze ako lice o kome se radi nije u stanju da iznese svoja zapažanja o njima i oni su pogodni da pretežito utiču na ocjenu činjenice”.
I u Albaniji dokazi iz SKY ECC aplikacije dobijeni od druge države nijesu prihvaćeni od suda.
Na osnovu krivičnih procesa koji se vode u Albaniji, rezultati presretanja razgovora osumnjičenih kao korisnika SKY ECC platforme Encrochat, iako su pristigli poštom od francuskih pravosudnih organa, ne mogu se koristiti za opravdanje pritvora i suđenja ovih ljudi.
Preporučeno
Ovo zato što su transkripti rezultati masovnog presretanja, do kojih je došlo ometanjem toka razgovora svih sagovornika, kršenjem odredbi albanskog procesnog zakonodavstva i nepoštovanjem ustavnih garancija za tajnost prepiske kao kao i svako drugo sredstvo komunikacije.
Video