Pobjeda je u petak objavila informaciju da lokalna vlast u Nikšiću želi da preimenuje ulice Narodnih heroja i Partizanski put i da, istovremeno, Blagoju Jovoviću, pripadniku Bjelopavlićke četničke brigade, lažnom atentatoru na ustaškog poglavnika Antu Pavelića i knezu države Srbije Mihailu Obrenović dodijele naziv ulice?!
Odluke, za ova i još niz drugih imenovanja ulica, donio je Savjet za davanje prijedloga naziva naselja, ulica i trgova, a na inicijativu Sekretarijata za komunalne poslove i saobraćaj i građanina Luke Kešeljevića. Plan je i da na sljedećoj sjednici razmatraju još dva prijedloga – jedan je predsjednika Opštine Marka Kovačevića, koji dolazi iz proruskog i prosrpskog Demokratskog fronta, da naziv ulice dobiju pali borci ratova devedesetih, a drugi je novi prijedlog Kešeljevića da ulicu u Nikšiću dobije i mitropolit Sava Kosanović.Povreda Zakona o spomen-obilježjima
Adžić za Pobjedu kaže da „od ove vlasti, koja je naviknuta na kršenje zakona i koja djeluje u esenciji protiv Crne Gore i kolaborantski“ ga ne bi začudilo, niti iznenadilo da Ministarstvo kulture, iz političkih i ideoloških razloga, izda saglasnost za ove prijedloge opštinskih organa u Nikšiću.
– Ako bi Ministarstvo kulture to uradilo i dopustilo, to bi bila flagrantna povreda Zakona. Ovo ministarstvo je dužno da s pozivom na odredbe navedenog zakona (članovi 1, 2, 3, 5, 8, 10 itd) odbije da donese akt o saglasnosti na učinjene prijedloge za imenovanje ulica po imenima Blagoja Jovovića i Mihaila Obrenovića i ukidanja imena ulica Narodnih heroja i Partizanski put, ako te prijedloge usvoji Skupština opštine Nikšić kako je zacrtalo i naumilo gradsko rukovodstvo – ističe Adžić.
Adžić pojašnjava da u Crnoj Gori četnički pokret ni njegovi pripadnici zakonski nijesu rehabilitovani.
– Niti je četnički pokret u istoj ravni sa antifašističkim naroodnoslobodilačkim partizanskim pokretom i njegovim herojima koji su heroji Crne Gore. Naprotiv. Zabranjeno je po zakonu podizati spomenike pripadnicima četničkog kvislinškog i kolaboracionističkog šovinističkog pokreta, koji je predstavljao pokret saveznika, saradnje i pomaganja okupatoru – upozorava Adžić.
To je, kaže on, jasno propisano u članu 10 Zakona o spomen-obilježjima.
– Po odredbama tog zakona Blagoje Jovović ne bi smio, ni mogao dobiti ulicu i bilo koje spomen-obilježje javnog karaktera onako kako je to određeno Zakonom, ne samo u Nikšiću nego niđe u Crnoj Gori, kao što srpski knez Mihailo Obrenović ne bi mogao dobiti ulicu (da ulica nosi njegovo ime) po istom zakonu, jer je on radio na gubitku slobode i nezavisnosti Crne Gore, odnosno, na ukidanju crnogorske državnosti i njenom prisajedinjenju Srbiji i on ne ispunjava uslove da može dobiti ulicu kako je to predviđeno članom 5 navedenog zakona – pojašnjava Adžić.
Njega ne čudi inicijativa, kako kaže, neočetničke i anticrnogorske lokalne vladajuće strukture u Nikšiću, na čelu sa mladočetničkim pitomcem Markom Kovačevićem zvanim Šubara.
– Žele da ukinu nazive ulica, odnosno da ih preimenuju – Narodnih heroja, Partizananski put…, i da Nikšić, kako je predloženo, dobije ulicu beznačajnog četničkog kvislinškog emigranta Blagoja Jovovića, koji uopšte nije pucao 1957. u Argentini na ustaškog poglavnika Anta Pavelića. To je najobičnija tlapnja, bez ikakvih istorijskih dokaza. Očekivano je da oni žele ulicu srbijanskog (srpskog) vazalnog kneza Mihaila Obrenovića, koji je, inače, bio pokrovitelj i zastupnik velikosrpske pijemontističke politike, zapisane u Garašaninovom „Načertaniju“, a koja je značila ukidanje slobode i državnosti Crne Gore i njenog projektovanog pripajanja Srbiji – konstatuje Adžić.
Postoje zakonske zabrane i na potezu je, zaključuje on, Ministarstvo kulture da to zaustavi i zabrani, odnosno, da to ne dozvoli.
Odbrana Kovačevića
Oglasili su se juče i iz odborničkog kluba proruske i prosrpske koalicije „Za budućnost Nikšića“ (koju predvodi DF) navodeći kako Ulica narodnih heroja treba da zadrži naziv.
Dodaju da su predložili da ulice u tom gradu dobiju Ivo Andrić, Miloš Crnjanski, Meša Selimović i Sveti Petar Cetinjski.
Pravdaju se da taj odbornički klub nije uopšte želio da bilo koja stara i prepoznatljiva ulica u Nikšiću zbog toga promijeni naziv.
– Što se nas kao predlagača tiče da Sveti Petar Cetinjski dobije ulicu u Nikšiću, mi se zalažemo da to ime dobije neka druga ulica, a da Ulica narodnih heroja zadrži svoj naziv kao jedna od najprepoznatljivijih u našem gradu – navodi se u saopštenju.
Poručuju i da im je jasno „da je čitava ujdurma oko tog pitanja pokrenuta da bi se naudilo nosiocu te liste i predsjedniku Opštine Nikšić Marku Kovačeviću“.
– Ali ko hoće da pogleda istini u oči shvatiće da ono što su naši prijedlozi ne može biti predmet bilo kakvog spora – saopštili su iz ovog kluba odbornika.
Velikani književnosti i Sveti Petar Cetinjski, pišu oni dalje, „valjda nikome nijesu sporni“.
– I mi smo te prijedloge dali u konsultacijama sa predsjednikom Kovačevićem – zaključuju u saopštenju.
Po ugledu na mentore
Oglasili su se i iz PEN centra s ocjenom da „predśednik Opštine Nikšić Marko Kovačević, neskriveni afirmator četničkoga pokreta, kokardu sa svoje kape želi nametnuti kao amblem grada koji je u Drugome svjetskom ratu bio poznat po herojskoj oslobodilačkoj borbi od nacističkih i fašističkih okupatora“.
– Po ugledu na svoje mentore u Vučićevoj Srbiji koji su rehabilitovali zločinački kvislinški četnički pokret i njegove zlikovce – piše u saopštenju.
Poručuju za Blagoja Jovovića da sve i da je bio „to za što se predstavljao, to ne može skinuti ljagu da je bio pripadnik i afirmator kvislinškoga četničkog pokreta čiji se program zasnivao na genocidu, etničkome čišćenju i nestanku Crne Gore“.
– No, što očekivati od gradonačelnika koji nosi majicu s likom Draže Mihailovića i negira genocid u Srebrenici – napominju iz PEN centra.
Ističe da je nestanak Crne Gore upravo cilj lokalnih vlasti u Nikšiću, o čemu, kako navode, svjedoči i drugi prijedlog o imenovanju ulice po srpskome knezu Mihailu Obrenoviću, članu dinastije koja je vodila neprijateljsku politiku nestanka Crne Gore i njenoga utapanja u Srbiju, dinastije čija je vlada donijela čak i „Uredbu o zabrani ulaska Cigana i Crnogoraca u Srbiju“.
– Ovakvi izdajnički potezi predśednika nikšićke opštine obavezuju na hitnu reakciju ne samo crnogorskih institucija no i jasnu osudu svih međunarodnih faktora koji svoje predstavnike imaju u Crnoj Gori, a koji se ne slažu s politikom glorifikacije ideologije koja baštini saradnju sa zločinačkim nacističkim i fašističkim pokretom iz Drugoga svjetskog rata – zaključili su iz PEN centra.
Centar II ne da Ulicu narodnih heroja
Savjet Mjesne zajednice Centar II dostavio je u petak, 21. aprila dopis Savjetu za davanje prijedloga naziva naselja, ulica i trgova Opštine Nikšić, dopis kojim su ih obavijestili da nijesu saglasni da se naziv Ulice narodnih heroja mijenja.
U dokumentu u koji je Pobjeda imala uvid, oni su, pored ostalog, poručili da se „slobodarski Nikšić ponosi sa 45 narodnih heroja koji su svoje živote herojski ugradili u antifašističku borbu tokom Drugog svjetskog rata i oslobođenje Nikšića od okupatora, čime su dali značajan doprinos pobjedi nad fašizmom i prepoznavanju Crne Gore i tadašnje Jugoslavije kao slobodarske i antifašističke zemlje koja je vodila borbu rame uz rame sa naprednom Evropom i svijetom“.
Na odlučno, beskompromisno i bezuslovno čuvanje svijetle antifašističke i slobodarske istorije Nikšića, kako su istakli, obavezuju imena narodnih heroja, „ali i brojnih drugih boraca protiv fašizma i žrtava fašističkog terora na teritoriji naše opštine“.
U dopisu su naveli imena svih 45 narodnih heroja koje je dao Nikšić. Istakli su da je to što su napisali samo dio razloga zbog kojih se protive preimenovanju svoje ulice, uvjereni da je to stav ogromnog broja Nikšićanki i Nikšićana.
– Savjet Mjesne zajednice Centar II iskazujući poštovanje prema crnogorskom svecu Svetom Petru Cetinjskom, ukazuje na mogućnost da se ulici paralelnoj sa Ulicom narodnih heroja, koja sada nosi naziv Karađorđeva, promijeni naziv u ulica Svetog Petra Cetinjskog, jer njen sadašnji naziv nema istorijskih veza ni sa Nikšićem ni sa Crnom Gorom – navodi se u dopisu.
Predsjednik Opštine sada nije za promjene imena ulica
Predsjednik Opštine Nikšić Marko Kovačević oglasio se juče popodne na Fejsbuku i saopštio da je „saglasan da Ulica narodnih heroja zadrži ime“.
– Saglasan sam sa stavom koalicije „Za budućnost Nikšića“ da ime Svetog Petra Cetinjskog ponese neka druga ulica, a da Ulica narodnih heroja kao jedna od najprepoznatljivijih u našem gradu zadrži svoje ime – napisao je Kovačević.
Dodao je i kako intencija prijedloga te koalicije nikada nije bila da neke od najstarijih i najpoznatijih ulica u Nikšiću promijene ime.
Preporučeno
– … Nikšić će zadržati postojeće prepoznatljive ulice i njihove nazive. A vjerujem i sa ovim našim prijedlozima kada budu usvojeni obogatiti tu lijepu priču našeg grada – naveo je Kovačević.