Čitajući izveštaj za Crnu Goru, vidljivo je da je u velikom dijelu oblasti Evropska komisija, diplomatskim rečnikom rečeno, primijetila napredak, ali „ograničen“. Uz sve ono što ste čitali na naslovnim stranama crnogorskih medija, a što se sada nalazi u opisu stanja u Crnog Gori u poglavlju pod nazivom Kontekst, jasno je zašto nije bilo značajnijeg napretka u vladavini prava i zašto je početna pozicija na pragu 2024. vrlo loša.
Tu je i polarizacija u društvu i politička nestabilnost, odsustvo koordinacije između ministarstava u prethodnoj Vladi, donošenje odluka bez rasprave na Vladi i česta nemogućnost parlamenta da donosi odluke, kao i veliki broj privremenih pozicija “vršioca dužnosti“ koje su svojstvene našem regionu.Ono što nam izvještaj jasno govori je šta se propustilo, prije svega u političkim raspravama koje su nekako skrajnule evropske integracije. Tu su i brojne obaveze, poput one da se konačno odblokira rad Ustavnog suda, potom tu je i poveća lista izmjena zakona, želja da se vide rezultati istraga, krivičnog gonjenja, pravosnažnih presuda i konfiskacije imovine u borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije na visokom nivou.
No, upravo ta loša startna pozicija daje vjetar u leđa evropskim integracijama, jer izvještaj za 2023. sadrži jasan vodič šta se od zakona mora usvojiti, koje institucije ojačati, počevši od punog mandata onih koji institucije vode, do bolje koordinacije i da ne nabrajam.
Crna Gora, kao zemlja koja je do sada u procesu pregovora otvorila 33 poglavlja, najviše u cijelom regionu ima šansu da popravi svoj “rezultat“ i da se odrekne te “ograničenosti“ koja se vidi u velikom broju oblasti gdje je napredak upravo “ograničen, kako navodi izvještaj.
Podjednako udaljeni od Dana Evrope 2023. i 2024. što bi narod rekao „ni tamo ni ‘vamo“, čekajući da Dan Evrope dođe u Crnu Goru na velika vrata, dobro je boriti se za evropske integracije bez ograničenja. Region, a samim tim i Vlada Crne Gore, pa i sve političke stranke van Vlade kojima je Crna Gora u srcu ne smiju napraviti ni jednu grešku do te daleke, a ipak bliske 2030. godine koju su nam evropski zvaničnici ostavili kao mogućnost za prijem.
U Briselu je istovremeno predstavljen i ekonomski paket za Zapadni Balkan koji stoji pred Crnom Gorom ukoliko napravi pomak u najznačajnijim oblastima poglavlja 23 i 24.
Preporučeno
Stoga, čitajte pažljivo ovaj poduži izvještaj Evropske komisije na 142 strane, svaka rečenica je važna.