Stravično otkriće usledilo je nakon što porodica danima nije odgovarala na pozive. Zabrinuti Tanjin otac, u pratnji komšije i sluteći najgore, provalio je vrata stana. Prizor koji su zatekli bio je nezamisliv – tijela roditelja i djece u lokvama krvi.
Porodica se samo nekoliko dana ranije, 31. marta, vratila sa naizgled bezbrižnog putovanja iz Budimpešte, ne sluteći da su im to poslednji zajednički trenuci.Od oca do majke kao osumnjičene
U prvim satima nakon otkrića, mediji su, pozivajući se na nezvanične policijske izvore, gotovo jednoglasno upirali prstom u oca.
Teorija je glasila: Zoran Gradiška, pritisnut problemima, pištoljem je presudio supruzi i sinovima, a zatim i sebi.
Dodatnu konfuziju unosile su informacije o navodno puštenom gasu u stanu, što je sugerisalo planirani čin. Činjenica da su vrata bila zaključana iznutra, a prozori zatvoreni, išla je u prilog teoriji o zločinu bez spoljnog učešća.
Zbunjujuće je, međutim, bilo to što je oružje pronađeno pored Tanjinog tijela.
A onda je uslijedio potpuni preokret. Zvanična istraga, nakon detaljnih forenzičkih analiza, donijela je zaključak koji je šokirao javnost: Tanja Gradiška je ta koja je počinila nezamislivo.
Prema ovoj verziji, ona je prvo hladnokrvno usmrtila sinove Tonija i Luku dok su spavali, zatim je suprugu Zoranu pucala u usta, da bi na kraju, sjedeći između tijela svoje djece, oduzela život i sebi.
Ključni dokazi za ovu tvrdnju bili su rezultati analize parafinskih rukavica (tzv. “parafinska rukavica”), koji su pokazali značajne tragove baruta na obje Tanjine ruke, minimalne na Zoranovoj lijevoj ruci, i nimalo na rukama djece, kao i postojanje oproštajnog pisma.
Sadržaj tog pisma, presudan za razumjevanje motiva, nikada nije u potpunosti objelodanjen javnosti.
Toksikološka analiza je definitivno isključila gas kao uzrok smrti.
Zaključak istrage glasio je: zajednički dogovor supružnika o kolektivnom samoubistvu i ubistvu djece.
Sjenka dugova i prijetnji
Ova zvanična verzija, međutim, nikada nije u potpunosti umirila javnost. Glavni razlog za sumnju leži u finansijskim problemima sa kojima se porodica suočavala, a koji su bili javna tajna.
Ogromni finansijski problemi Zorana Gradiške. Čovjek koji je početkom devedesetih stekao značajan imetak poslovima sa nekretninama, poslednjih godina života navodno je grcao u dugovima koji su, prema nezvaničnim procjenama, dostizali i do tri miliona evra.
Pominjao se i problematičan, nedovršen građevinski projekat u Beogradu gde je Tanja formalno bila investitor, što je dodatno komplikovalo finansijsku sliku.
Najviše uznemiruju činjenice koje su prethodile tragediji.
Samo nedjelju dana prije masakra, Zorana su nepoznate osobe pretukle ispred zgrade. Dan prije toga, oštećen mu je automobil, a nešto ranije oduzet mu je i džip.
Ovi incidenti nisu bili tajna i jasno su ukazivali da su Zoranovi dugovi privukli pažnju opasnih ljudi.
Upravo ti događaji otvorili su vrata sumornoj teoriji koja nikada nije u potpunosti odbačena: da li je porodica Gradiška bila žrtva brutalne, profesionalne likvidacije povezane sa Zoranovim poslovima, koja je vješto zataškana i predstavljena kao porodični zločin?
Fasada idile i pitanje motiva
Dodatnu konfuziju unose svjedočenja ljudi koji su poznavali porodicu. Rođaci, prijatelji i komšije opisivali su ih kao “divnu”, skladnu i normalnu porodicu.
Roditelji Tanje i Zorana tvrdili su da među supružnicima nije bilo nesuglasica. Komšije su hvalile sinove – Tonija kao učenika generacije Zemunske gimnazije i Luku kao uzorno dete iz OŠ “Majka Jugović”.
Slika naizgled skladne porodice teško se uklapa u scenario jezivog zločina koji je počinila majka.
Kako je onda moguće, pitaju se mnogi, da majka, opisana kao posvećena i normalna, počini takav monstruozan čin bez ikakvog prethodnog znaka upozorenja ili vidljivog motiva?
Taj jaz između slike porodice u javnosti i zvaničnog zaključka istrage ključni je razlog zbog kojeg skepticizam opstaje.
“Divna porodica” i nerješena enigma
Dvadeset godina kasnije, slučaj porodice Gradiška ostaje kao mračna mrlja u istoriji Zemuna i cijele Srbije, i jeziva opomena o skrivenim ponorima koji se mogu kriti iza fasade običnog života.
Iako zvanično rješen, za mnoge on predstavlja nerješenu enigmu. Forenzički dokazi jesu ukazali na Tanju, ali nisu uspjeli da u potpunosti otklone sumnje podstaknute Zoranovim dugovima, prijetnjama, i naizgled neobjašnjivim odsustvom motiva za tako svirep čin od strane majke.
Da li je postojao skriveni motiv? Da li su spoljni faktori odigrali presudnu ulogu?
Preporučeno
Pitanja bez odgovora i dalje odjekuju Dubrovačkom ulicom, a potpuna istina o poslednjim satima porodice Gradiška vjerovatno će zauvek ostati zaključana u tišini stana broj 17.
Video