Broj političkih sukoba u svijetu ove godine je dostigao istorijski maksimum: od januara do septembra 2025. zabilježeno je 1.450 političkih konflikata različitog intenziteta koji su i dalje u toku, navodi se u “Bezbjednosnom bilansu 2025″ firme za geo-podatke Mihael Bauer International iz Karlsruea. Tokom ove godine dodato je još 70 novih konflikata, dok je 18 okončano.
Prema studiji, te dokumentovane konflikte ne određuju samo događaji na bojnom polju, već i ekonomski pritisci, strateški signali ili političke blokade, prenosi agencija dpa.Autor studije i naučnik Nikolas Švank, koji je ranije vodio Hajdelberški institut za međunarodna istraživanja konflikata i bio odgovoran za izdavanje “Konfliktbarometra“ kaže – da raste rizik od pogrešne procene eskalacija.
Posljedica relativno niskog nivoa nasilja jeste uzdržanost u primjeni preventivnih mjera, kao i ograničena spremnost za nove političke i ekonomske pristupe ili za prihvatanje umjerenih troškova u ranim fazama konflikta.
“Zbog toga se mjere često preduzimaju tek kada je već nastala znatna šteta.“
Kao važan trend ove godine navodi se snažan porast bilateralnih trgovinskih i carinskih sporova, koji su naročito izazvani mjerama američke administracije pod predsjednikom Donaldom Trampom. Te konfrontacije su se brzo odrazile na međunarodnom nivou.
Više ratova
Među konfliktima zabilježenim do kraja septembra ove godine nalazi se 89 ratova, što je 11 više nego tokom cijele prethodne godine. Ovi veoma intenzivni oružani sukobi odvijali su se u 31 zemlji. Kao primjeri navode se rat između Rusije i Ukrajine, ali i unutrašnji konflikti, poput onih na sjeveru Malija. I dalje su najteže pogođeni podsaharska Afrika, Bliski istok i djelovi Azije.
Devet konflikata je 2025. godine prvi put dostiglo najviši nivo – rat. Riječ je isključivo o sukobima koji su i u prethodnim godinama bili nasilni. Povećanje broja ratova u 2025. ne proizlazi iz izbijanja novih velikih ratova, već prije svega iz zaoštravanja dugotrajnih konflikata.
Najizraženije eskalacije zabilježene su u Somaliji, Demokratskoj Republici Kongo i Burkini Faso.
“Ovi događaji uglavnom ostaju ispod praga percepcije zapadnih medija, ali značajno mijenjaju regionalnu bezbjednost“, navodi se u analizi.
Mnogo teških sukoba ispod praga rata
“Ratovi su, međutim, samo vidljivi vrh ledenog brijega“, piše dalje u analizi Švank. Mnogi konflikti sa teškim posljedicama odvijaju se bez trajnog nasilja na bojnom polju, ali ipak utiču, na primjer, na diplomatiju, tržišta i bezbjednosnopolitičke procjene.
Sankcije, carine, ograničenja izvoza i investicija, kao i diplomatski pritisci, sve se ciljanije koriste i često proizvode efekte bez otvorenih ratova. Upravo takvi konflikti često se zanemaruju, ali mogu prerasti u šire geopolitičke ili geoekonomske konfrontacije, upozorava Švank.
Ispod praga rata nalazi se i 523 nasilne krize.
“One se kreću od protesta koji privremeno postaju nasilni – oko 140 protestnih konflikata u zemljama poput Francuske, Srbije, Meksika ili Filipina – do sukoba sa naoružanim grupama u državama kao što su Centralnoafrička Republika, Indija ili Indonezija.“
Preporučeno
U ovu kategoriju spadaju i prekogranične tenzije, na primjer između Sudana i Južnog Sudana ili između Etiopije i Kenije, prenosi agencija dpa.
Video