– Po podacima do kojih je CGO došao, shodno Zakonu o slobodnom pristupu informacijama, u posljednjih pet školskih godina dodijeljeno je 5.165 diploma Luča u osnovnim školama i 5.005 diploma Luča A i B u srednjim školama. Procenat je na godišnjem nivou za osnovne škole varirao od 13.58 odsto, koliko je zabilježeno u školskoj 2017/18, do 15.72 odsto, u školskoj 2020/21 godini. Ovi procenti variraju i po opštinama, pri čemu je natprosječan broj uglavnom u Andrijevici, Beranama, Rožajama, Podgorici i Plavu – istakli su iz CGO.

Prema njihovim riječima, u Andrijevici je to najčešće išlo i do preko četvrtine učenika IX razreda koji su dobijali ovu diplomu, te čak izraženija tendencija rasta ovih diploma je u srednjim školama, gdje je ta brojka od 15.11 odsto u 2017/18 narasla do čak 20.36 odsto u školskoj 2021/22 godini.

Iz CGO su kazali da i u ovoj kategoriji ima značajnih razlika među opštinama, te da prednjače Andrijevica, Berane, Rožaje, Budva i Tuzi.

– Zanimljivo je da u Tuzima taj broj posljednjih godina ide i duplo iznad prosjeka, a u školskoj 2021/22 godini rekordnih 55 odsto učenika IV razreda je dobilo diplomu Luča A ili B – dodali su iz CGO.

Oni su kazali da je Šavnik jedina opština koja tri od posljednjih pet školskih godina nije imala učenike sa ovom diplomom.

Povezani članci

Društvo

Istraživanje CGO: 60 odsto ispitanika smatra da su incidenti u društvu posljednje dvije godine motivisani vjerskom i etničkom netrpeljivošću

Društvo

MPNI: Ove godine 1.200 „Luča“, preispitaćemo kriterijume ocjenjivanja i uslove za dobijanje diplome

Društvo

Istraživanje CGO: Ispod narativa o multikulturalnosti su brojne distance i predrasude

– Na drugoj strani, Crna Gora je na PISA testiranju koje je sprovedeno 2018. godine zauzela 52. mjesto, a u sve tri kategorije – čitanje, matematika i nauka – nalazi se isprod prosjeka država OECD-a. Kao i prilikom testiranja iz 2015.godine, potvrđeno je da je skoro svaki drugi učenik u Crnoj Gori funkcionalno nepismen. Istraživanje je sprovedeno u 78 država, a najbolje plasirana evropska država, na petom mjestu, je Estonija. Od zemalja bivše Jugoslavije, od Crne Gore su slabije plasirani BiH (62), Sjeverna Makedonija (67) i Kosovo (75). Slovenija je zauzela 21. mjesto sa rezultatima iznad prosjeka OECD-a, dok su Hrvatska (29) i Srbija (45) ispod OECD prosjeka – kazali su iz CGO.

Oni su poručili da godinama ukazuju na devastirajuće efekte zapuštenosti obrazovnog sistema koji se, “od strani svih vlasti do sada, u velikom obimu koristi za hranjenje partijskih infrastruktura što dodatno urušava taj sistem i ograničava mu kvalitativnu transformaciju”.

– “Štampanje” diploma Luča, odnosno fiktivna produkcija “odlikaša”, iza kojih ne stoji znanje samo stavlja pod tepih suštinske probleme u obrazovnom sistemu – ocijenili su u CGO.

Stoga, oni cijene da je vrijeme da Prosvjetna inspekcija i Ministarstvo prosvjete započnu proces preispitivanja kvaliteta ovih diploma upoređujući ocjene ukupnog školovanja, rezultata sa takmičenja i broj odsustva tih učenika u toku školovanja – naročito sa zakazanih pismenih i kontrolnih zadataka, kao i ostale aktivnosti tokom obrazovanja sa datim diplomama a kako bi utvrdili njihovu osnovanost.

– Jasno je da podaci u pojedinim opštinama bude sumnju da se zaista radi o realnim učincima uspješnosti učenika, a opšte je poznato i forsiranje odličnih ocjena i ove diplome zarad ostvarivanja koristi koje ona nosi prilikom upisa na fakultet, dobijanja stipendija, itd – kazali su iz CGO.

Oni su poručili da vjeruju da postoji način da se stane na put fingiranom ocjenjivanju i da se uspostavi sistem po kojem zaista najbolji dobijaju ovu diplomu.

– A tih najboljih je, uz sav napredak društva, nauke i tehnologije realno do 10 odsto školske populacije ili manje, što dodatno potvrđuje degradaciju diplome Luča – zaključili su iz CGO.