Zakon o planiranju prostora i izgradnji objekata usvojen je 30. septembra 2017. godine.
Iz ovog resora objašnjavaju da, u cilju praćenja uspješnosti postupka legalizacije, na polugodišnjem nivou, prikupljaju podatke od nadležnih organa lokalne uprave koji sprovode postupak legalizacije.„Prema posljednjim podacima, od početka tekuće godine do juna mjeseca je legalizovano 495 objekata, dok je u toku prethodne godine legalizovano 288 objekata. Evidentno je da se broj legalizovanih objekata povećava iz godine u godinu, i smatramo da će se broj legalizovanih objekata povećavati i nakon usvajanja novog zakonskog rješenja koje će tretirati oblast legalizacije bespravnih objekata koji je u pripremi“, navode iz Ministarstva.
BEZ PRECIZNIH PODATAKA O BROJU NELEGALNIH OBJEKATA
Nadležni organi lokalne uprave su, u skladu sa važećim zakonskim rješenjem, bili dužni da sistematizuju i utvrde listu bespravnih objekata za koje nije podnijet zahtjev za legalizaciju, odnosno koji nijesu ispunili uslove za legalizaciju u skladu sa ovim zakonom, ali to je, kako kažu iz Ministarstva, uradio samo mali broj njih.
Iz tog razloga Ministarstvo nema precizne podatke o broju nelegalnih objekata na teritoriji Crne Gore.
U CRNOJ GORI OKO 70.000 NELEGALNIH OBJEKATA
„Međutim, Ministarstvo, kao nadzorni organ nad sprovođenjem postupka legalizacije bespravno izgrađenih objekata, dobija podatke o broju podnijetih zahtjeva za legalizaciju bespravnih objekata, na polugodišnjem nivou, od jedinica lokalne samouprave, odnosno organa lokalne uprave koji sprovode postupak legalizacije nelegalnih objekata“, kazali su iz resora na čijem je čelu ministar Slaven Radunović.
Na osnovu navedenih podataka iz juna, u Podgorici je podnijeto 14.105, u Budvi je 4.740, Herceg Novom 5.280, Kotoru 3.494, Ulcinju 4.625, Tivtu 2.190, Baru 9.874 zahtjeva za legalizaciju. Što se tiče jedinica lokalne samouprave na sjeveru države, najviše zahtjeva za legalizaciju je podnijeto u Opštini Bijelo Polje i to 1.968.
„Ministarstvo je na osnovu podataka o broju nelegalnih potrošača, dobijenih od javnih preduzeća, ustanovila da se taj broj kreće oko 70.000“, navode iz Ministarstva prostornog planiranja.
BEZ MOGUĆNOSTI ZA LEGALIZACIJU OBJEKATA KOJI SU SAGRAĐENI NAKON ORTO-FOTO SNIMKA
U odnosu na povećan broj nelegalnih graditelja, tj. kada se gradi objekat bez podnesene prijave građenja i dokumentacije propisane članom 91 Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata, urbanističko-građevinska inspekcija nakon sprovedenog postupka inspekcijskog nadzora i tačnog utvrđivanja činjeničnog stanja, donosi rješenje o zabrani građenja, odnosno rješenje o rušenju objekta, ako isti nije u skladu sa planskim dokumentom za predmetnu lokaciju, a šta je i propisano članom 201 pomenutog Zakona.
„U skladu sa važećim zakonskim rješenjem ne postoji mogućnost za legalizaciju objekata koji su sagrađeni nakon orto-foto snimka, odnosno koji se ne nalaze na istom. Za njih je predviđena primjena Odluke o naknadi za korišćenje zemljišta za bespravne objekte, do njihovog uklanjanja“, objašnjavaju iz Ministarstva.
Godišnja naknada za korišćenje prostora po metru kvadratnom bespravnog objekta može iznositi od 0,5 odsto do dva odsto prosječne cijene građenja m² novoizgrađenog stambenog objekta u Crnoj Gori koju objavljuje organ uprave nadležan za poslove statistike, za godinu koja prethodi godini za koju se naknada utvrđuje.
NOVO ZAKONSKO RJEŠENJE DO KRAJA OVE GODINE
Iz Ministarstva su kazali da, shodno Programu rada Vlade Crne Gore za 2024. godinu, donošenje novog zakonskog rješenja koje će tretirati proces legalizacije bespravnih objekata planirano je do kraja tekuće godine.
„S tim u vezi, Ministarstvo prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine uveliko radi na Nacrtu zakona o legalizaciji bespravnih objekata i očekujemo da do kraja kalendarske godine ovaj Zakon bude usvojen od strane Vlade Crne Gore, a nakon toga i od Skupštine Crne Gore, kako bi se stekli uslovi da legalizacija bespravnih objekata u mnogome doprinese zaustavljanju neplanske gradnje u Crnoj Gori“, navode iz ovog resora.
PLANIRANO DA OPŠTINE VRŠE LEGALIZACIJU OBJEKATA DO 500 KVADRATA
Ističu da je u Nacrtu zakona o legalizaciji koji je trenutno u izradi nekoliko izmjena u odnosu na važeće zakonsko rješenje.
„Ovo se prvenstveno odnosi na to da će opštine vršiti legalizaciju objekata površine do 500m2, a Uprava za legalizaciju bespravnih objekata preko 500m2 i legalizaciju objekata u zaštićenim zonama, koju će oformiti Vlada Crne Gore i rad Uprave će biti ograničen na pet godina, kao i važenje ovog Zakona“, kazali su iz Ministarstva prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine.
Građani koji posjeduju nelegalan objekat će, kako kažu, biti u obavezi da u roku od šest mjeseci dostave zahtjeve za legalizaciju.
„U katastru će biti upisani svi zatečeni objekti koji su prepoznati na orto-foto snimku, upisani u katastar nepokretnosti, objekti koji nisu izgrađeni na prostoru koji je planskim dokumentom određen za izgradnju objekata od opšteg interesa i svojom površinom ne prelazi regulacionu liniju. Takođe, moći će se legalizovati objekti osnovnog stanovanja, kao i objekti neto površine do 500m2 koji nisu izgrađeni u skladu sa osnovnim urbanističkim parametrima i/ili smjernicama važećeg planskog dokumenta pod uslovom da ispunjavaju uslove koje će propisivati ovo zakonsko rješenje“, ističu.
Prema njihovim riječima, u cilju suzbijanja građenja nelegalnih objekata, neophodno je povećati kadrovske kapacitete, odnosno uposliti veći broj osoba u Direktoratu za inspekcijski nadzor, a sve u skladu sa Pravilnikom o unutrašnjoj sistematizaciji i organizaciji radnih mjesta Ministarstva, kako bi se u krajnjem povećao broj vršenja inspekcijskih nadzora na terenu, kako legalnih, tako i nelegalnih objekata.
„Takođe, u prethodnom periodu sprovedena je praksa da se Uprava za nekretnine Crne Gore uredno obavještava o donesenim rješenjima o rušenju objekata radi upisa u teretima i ograničenjima listova nepokretnosti, kako se kupci ne bi dovodili u zabludu pri kupovini objekata, već imali uvid u tačno činjenično stanje“, kazali su iz Ministarstva.
Iz Ministarstva prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine objašnjavaju i šta je ono što građani treba da znaju o legalizaciji objekata:
Shodno važećem zakonu o planiranju prostora i izgradnji objekata, nadležni organ lokalne uprave dužan je da u roku od 15 dana od dana prijema dokumentacije koja se dostavlja uz zahtjev za legalizaciju uputi poziv podnosiocu dokumentacije da u roku od 120 dana, od dana prijema poziva, dostavi:
1) dokaz o riješenim imovinsko-pravnim odnosima na zemljištu na kome je bespravni objekat izgrađen;
2) dokaz o uređivanju odnosa u pogledu plaćanja naknade za urbanu sanaciju;
3) dokaz o uređivanju odnosa u pogledu plaćanja posebne naknade na investicije u skladu sa zakonom kojim se uređuje regionalno vodosnabdijevanje Crnogorskog primorja (u daljem tekstu: posebna naknada);
4) analizu privrednog društva iz člana 122 ovog zakona koje je ispitivalo statičku i seizmičku stabilnost bespravnog objekta neto površine do 500 m2 u skladu sa propisom iz člana 160 ovog zakona i izjavu tog privrednog društva da je objekat podoban za upotrebu;
5) analizu privrednog društva iz člana 122 ovog zakona koje je ispitivalo statičku i seizmičku stabilnost bespravnog objekta neto površine preko 500 m2 i izjavu tog privrednog društva da je objekat podoban za upotrebu.
Rok od 120 dana, kako kažu, se može smanjiti ukoliko se tražena dokumentacija pribavi ranije.
„Takođe se treba naglasiti i da spoljni izgled bespravnog objektamora uskladiti sa smjernicama planskog dokumenta ili sa smjernicama glavnog gradskog arhitekte. Ukoliko to nije slučaj vlasnik bespravnog objekta je dužan da u roku od tri godine, od dana izvršnosti rješenja o legalizaciji, uskladi spoljni izgled bespravnog objekta sa zahtjevima određenim smjernicama za usklađivanje spoljnog izgleda iz planskog dokumenta odnosno smjernicama glavnog gradskog arhitekte.
Potvrdu o usklađenosti objekta sa smjernicama za usklađivanje spoljnog izgleda iz planskog dokumenta, odnosno smjernicama glavnog gradskog arhitekte izdaje glavni gradski arhitekta, na osnovu dostavljenih fotografija svih fasada objekta usklađenog sa smjernicama iz stava 1 ovog člana izrađenih u jpg formatu minimalne rezolucije 2 megapiksela.
Nadležni organ lokalne uprave dužan je da, u roku od osam dana od dana izvršnosti, rješenje o legalizaciji dostavi nadležnom inspekcijskom organu i Katastru radi upisa podataka iz rješenja o legalizaciji bespravnog objekta u katastar nepokretnosti.
Preporučeno
Rješenje o legalizaciji objekata se, ukoliko su ispunjeni svi zakonski uslovi, donosi u roku od 30 dana, shodno Zakonu o upravnom postupku“.