On smatra da jačanje odbrambenih sposobnosti Evropske unije više nije stvar izbora, već neminovnost.
“O tome više nema dilema među vodećim EU liderima koji sada priznaju da nije trebalo čekati toliko dugo da ih Tramp i njegova administracija natjeraju da konačno shvate da bezbjednost Evrope ne smije zavisiti ni od koga, pa ni od, do skoro neupitnog saveznika kao što su SAD”, primjećuje on.Alijansa će opstati
Prema njegovim riječima, predsjednik SAD Donald Tramp je povratkom u Bijelu kuću prilično silovito započeo svoj novi mandat.
“Nedavno je poručio da ako zemlje članice NATO ne plate dovoljno za sopstvenu odbranu, SAD ih neće braniti, smatrajući da zemlje, članice Alijanse još ne izdvajaju koliko je potrebno u te svrhe. Takođe je kazao da je liderima zemalja Sjevernoatlantskog saveza, tokom nedavnih razgovora, jasno predočio da ih neće štititi ako ne budu odgovorne u pogledu izdvajanja za odbranu”, podsjeća Vučinić.
Vučinić je mišljenja da se to može smatrati kao poruka vodećim zemljama EU i Kanadi, kako bi ih podstakao da prekinu dosadašnju praksu znatno skromnijeg finansijskog doprinosa realizovanju aktivnosti Alijanse od napora koji su u tom pogledu činile SAD.
“To je činjenica kojoj je teško prigovoriti, posebno ako se ima u vidu da su neke ugledne članice EU, poput Španije, Slovenije i Luksemburga, trenutno ispod 1,3 posto. U toj grupi su i: Belgija (1,30 odsto), Kanada (1,37 odsto), Italija (1,49 odsto) i Portugal (1,55 odsto). Sada je lider po visini izdvajanja sredstava za odbranu Poljska (4.12 odsto), a zatim Estonija (3,43 odsto) i obje zemlje, inače susjedi Rusije, ispred su SAD koje su u prošloj godini za potrebe odbrane izdvajale 3,38 odsto svog BDP-a”, precizirao je Vučinić.
Navodi da ne treba sumnjati u opstanak NATO uprkos svim izazovima koji dolaze od aktuelne američke administracije.
“To potvrđuje i nedavna posjeta generalnog sekretara Marka Rutea, nakon koje je Tramp izjavio da Alijansa ima perspektivu pod Ruteovim vođstvom i vizijom koju mu je izložio”, rekao je bivši ministar odbrane.
Nacionalni interesi
Isto tako, navodi on, za očekivati je da će ta početna euforija, koja dolazi iz kabineta novog američkog predsjednika, vremenom ipak dobijati mirniju dinamiku koja će „reafirmisati već potvrđene vrijednosti kolektivnog sistema bezbjednosti“.
Poručio je da Crna Gora treba da uradi sve kako bi zadržala svoju poziciju u NATO.
Crnogorske vlasti, preporučuje Vučinić, moraju imati jasnu viziju i uskladiti nacionalne sa interesima kolektivnog sistema odbrane, te ne otvarati dileme oko svog učešća u združenim misijama Alijanse.
“To podrazumijeva i veće izdvajanje za odbranu od dosadašnjeg, koje traže novonastale geopolitičke i bezbjednosne prilike u Evropi”, savjetuje Vučinić.
Buduće članstvo u porodicu evropskih država, jasan je on, za našu zemlju znači i dodatnu obavezu i ozbiljnu posvećenost pronalaženju svog mjesta u novoj bezbjednosnoj arhitekturi EU, koja planira da za realizaciju plana jačanja odbrambenih kapaciteta uloži u naredne tri, četiri godine 800 milijardi eura.
“U tom smislu, Crna Gora ne bi smjela imati dilemu gdje je njeno mjesto. Ukoliko u tom pogledu ne bude jasna i ne bude ispunjavala obaveze koje se od nje očekuju – Crna Gora rizikuje da do kraja kao saveznik uruši svoj kredibilitet i bude potpuno marginalizovana, što otvara brojne probleme, uključujući i najteže pitanje njenog državne opstojnosti”, zaključio je Vučinić.
Preporučeno
Video