“Pad neto SDI je bio donekle očekivan s obzirom na povećanje tokom prve polovine 2022. godine koje je iznosilo čak 73 odsto, a koje je najviše bilo uslovljeno povećanjem priliva vlasničkih ulaganja. Međutim, interesantno je da je zabilježeno povećanje odliva SDI, za gotovo 30 odsto u prvoj polovini ove godine, i to uglavnom po osnovu kupovine nekretnina u drugim zemljama. To sugeriše da brojni domaći rezidenti vide druge zemlje kao investiciono atraktivnije”, kazao je Golubović.
Prema preliminarnim podacima Centralne banke (CBCG), ukupan priliv stranih direktnih investicija na kraju juna iznosio je 462 miliona eura, dok se istovremeno iz zemlje odlilo 194,93 miliona eura. Neto priliv stranih direktnih investicija od januara do juna iznosio je 267,07 miliona eura, što je 26,37 odsto manje u odnosu na isti period prošle godine.Ukupan priliv stranih direktnih investicija pao je 10,27 odsto u odnosu na uporedni period prošle godine. Iz zemlje se po osnovu ulaganja rezidenata u inostranstvo odlilo 39,56 miliona eura, dok su povlačenja sredstava nerezidenata investiranih u Crnu Goru iznosila 155,37 miliona eura. Priliv stranih direktnih investicija u formi vlasničkih ulaganja iznosio je 274,73 miliona eura, što čini 59,46 odsto ukupnog.
Od toga je u nekretnine uloženo 222,76 miliona eura, a u preduzeća i banke 51,97 miliona eura.
” Nije svaki pad SDI negativan za ekonomski rast, ali jeste pad investicija koje su usmjerene na ulaganja u kompanije i realni sektor kao i investicija koje su okrenute izvozu. U odnosu na to, ukoliko se trend smanjenja ulaganja u kompanije nastavi, to može dovesti do negativnog uticaja na ekonomski rast”, upozorio je Golubović.
NEKRETNINE
On je dodao da podaci pokazuju da se učešće ulaganja u nekretnine u ukupnom prilivu SDI povećavalo tokom prethodnih godina. Tako je, kako kaže, sa 23 odsto u 2019. godini priliv na osnovu ulaganja u nekretnine porastao na 39 odsto u prošloj godini, odnosno 48 odsto u prvih šest mjeseci ove godine. U istom periodu bilježi se značajno smanjenje učešća investicija u kompanije i banke.
” Ukoliko posmatramo apsolutne iznose, u prvoj polovini ove godine u odnosu na isti period prethodne godine, smanjenje priliva po osnovu investicija u kompanije i banke je duplo veće od povećanja investicija u nekretnine. Nestabilna politička situacija u Crnoj Gori tokom posljednjih nekoliko godina, koja se ogleda i u nejasnim ekonomskim politikama mogu biti neki od razloga koji objašnjavaju pomenute trendove”, naveo je Golubović.
On je pojasnio da investitori donose odluke prvenstveno na bazi očekivanog povrata na investicije, odnosno poređenja koliki je taj povrat u Crnoj Gori, a koliki u konkurentskim investicionim destinacijama.
” Takođe, osim ovog važan kriterijum za donošenje odluke o investiranju je politička stabilnost. Svjedoci smo političke nestabilnosti tokom prethodnih godina što svakako igra važnu ulogu prilikom donošenja investicionih odluka”, naglasio je Golubović i dodao da su i nacionalizacija pojedinih preduzeća, kreditni rejting zemlje koji je smanjen 2021. godine i gotovo izvjesno novo zaduživanje države negativni signali investitorima.
” Jasnija cjelokupna ekonomska politika usmjerena na unapređenje poslovnog ambijenta i politička stabilnost su svakako preduslovi za vraćanje povjerenja investitora”, zaključio je Golubović.
Abazović se prestao hvaliti ,,spektakularnim“ rezultatima u SDI
Interesantno je da čelnici Vlade u tehničkom mandatu i premijer Dritan Abazović u svojim medijskim nastupima, na sjednicama Vlade i na društvenim mrežama ne pominju posljednjih mjeseci pad SDI i ne hvale se ovim ,,spektakularnim“ rezultatima.
Upravo se Abazović krajem prošle i početkom ove godine u više navrata hvalio rekordnim prilivom SDI u prošloj godini. Ali posljednjih mjeseci makon drastičnog pada investicija iz inostranstva stiglo je zatišje i iz Vlade.
Preporučeno
” Sjajne vijesti – bruto strane direktne investicije u prošloj godini su iznosile 1,15 milijardi eura, dok su neto strane direktne investicije iznosile 782 miliona eura, što je rekordan nivo od 2006. godine, ako izuzmemo 2009, kada je prodata Elektroprivreda”, napisao je Abazović sredinom februara ove godine slavodobitno na Tviteru.